Levende Klederdracht

Vanavond op Nederland 2 tussen 20.55 en 22.00 uur de documentaire Levende Klederdracht van Niek Koppen. Daarin worden twaalf Nederlandse vrouwen gevolgd die nog altijd in klederdracht lopen. Geen archiefmateriaal in deze film. 
      De documentaire ging afgelopen donderdag in première op het IDFA.
In maart 2010 was ik in Spakenburg en schreef dit stukje.

EEN HARD GESTEVEN KRAPLAP

Ik kwam deze dames afgelopen woensdag zomaar tegen tegen in Spakenburg. Ze wilden best op de foto.
      Spakenburg, ooit een machtig vissersdorp aan de Zuiderzee en nu nog steeds een dorp waar een aantal botters in de oude haven ligt, telt nog zo’n 250 vrouwen in klederdracht. 
      ‘Maar’, aldus de dames,‘het worden er steeds minder en er zijn geen draagsters meer onder de zestig jaar’.

Het is namelijk gedoe. Vooral de katoenen kraplap , die over de schouders gedragen wordt vergt dagelijks veel tijd.
      Iedere dag moet de lap hard gestreken worden.  
     ‘Dat is zeker een uur werk’, aldus de dames, ‘want we moeten er ook nog de glans op zetten’.
Verder moeten de gehaakte muts en de rokken in orde worden gemaakt en ook het haar moet zorgvuldig worden opgestoken. 
     ‘Jongere vrouwen hebben dat er allemaal niet meer voor over’.

Veelkleurige bloemmotieven

De kraplap heeft vaak veelkleurige bloemmotieven.

Draagster in rouw

Als de draagster in de rouw is wordt zwart, paars of donkerblauw gedragen.

Uitstervend 'ras'　

Een uitstervend ‘ras’ dus. Volgens de dames meer een traditie dan een godsdienstig ‘statement’.
      Dit neemt niet weg, dat het geloof in de gemeente Bunschoten-Spakenburg (20.000 inwoners) niet belangrijk zou zijn.
Integendeel:
      De Gereformeerde kerk Vrijgemaakt heeft vijf kerkgebouwen, de Gereformeerde kerk twee, de Christelijk Gereformeerde kerk twee, de Nederlands Gereformeerde gemeente één, de Nederlands Hervormde gemeente één, de Oud gereformeerde gemeente in Nederland één, de Rooms Katholieke gemeenschap één, de Evangelische gemeente één en de Samen op Weg gemeente één.

Toch zal over 10 of hooguit 20 jaar de klederdracht in Spakenburg geheel uit het dorpsbeeld verdwenen zijn.

Het is overigens opvallend hoeveel jonge vrouwen en meisjes in dit dorp op uiterst hoge hakken lopen.
      Een soort compensatie wellicht?