DE STILTE DIE OP ONS VALT

(Door Peter Flik, photosooph te Hongarije) 

Het zal in 1944 geweest zijn. Een verliefd stel loopt in de bossen nabij Boxtel in Brabant. Ze horen het geluid van een naderende bommenwerper. En tot hun verbijstering zien ze dat toestel plotseling van heel dichtbij en met de neus naar beneden. Ze kunnen het gezicht van de piloot nog zien. Maar het toestel slaat te pletter in de moerasachtige grond.
      Later als ze thuis zijn vertellen ze aan familie wat zij gezien hebben. Niemand komt op het idee om instanties in te lichten over deze crash. Pas een halve eeuw later als het stel oud is en weer toevallig wandelt in dat Brabantse bos herinneren zij zich het ongeluk en nemen contact op met defensie. En dan gaat er een machine draaien.

       Ik werk bij de radio en lees voor mijn werk veel kranten. In een regionaal blad verschijnt een bericht dat een in 1944 neergestort Duits vliegtuig bij Boxtel zal worden opgegraven. Krijg toestemming van Defensie daarbij aanwezig te zijn om er een reportage te maken.

Foto: P.Monasso-AVOG

De dag van de opgraving is daar, het is zes uur in de morgen. Er staan ongeveer vijftig mannen klaar om aan de berging te beginnen. Een grote kraan en een shovel staan terzijde. Niemand zegt iets, niemand. En dat zal de komende uren zo blijven. Zonder dat ik een teken zie wordt er begonnen. Er is alleen soms het geluid van de shovel, een zaag en de vogels. De stilte ligt als een deken over ons heen. 
      Ik begrijp dat ik niet moet praten en dat is als men voor de radio werkt nogal lastig. Men begint de berkenbomen weg te halen. Later moet de shovel het meeste werk doen. Het blijkt dat de piloot niet meer geprobeerd heeft het toestel horizontaal te krijgen, de neus zit diep in de grond en het eerste wat we te zien krijgen is de staart.
       Nog steeds zegt niemand iets en de eerste ploeg trekt zich op een bepaald moment terug. De tweede ploeg moet eventueel aanwezige bommen onschadelijk maken. Zodra dat zou gebeuren dienen we het bos te verlaten, dat is wel duidelijk. Er blijken geen bommen aanwezig te zijn en het graven gaat weer door.
      En dan gebeurt er bijna iets mystieks: de twee eerste ploegen trekken zich terug en een derde ploeg begint. Deze ploeg moet het lijk van de piloot uit het vliegtuig halen. Uit een soort eerbied gaat iedereen op een grotere afstand staan. Witte lakens worden aangevoerd. De reportage ga ik niet maken, dat kan hier niet. Ook niet als ik later in de week word uitgenodigd op het laboratorium in Crailo waar men de stoffelijke resten onderzoekt. Ik mag ze zien en ben diep onder de indruk van de zorgvuldigheid waarmee men te werk gaat. Men weet zijn naam en vindt een bonnetje in zijn zak waar hij het laatst koffie heeft gedronken. De familie zal worden ingelicht.

Klik HIER voor alle Photosophieën