Ronald van den Boogaard - Groeten uit Tsjechië: Alle Verhalen

Details: Gepubliceerd: 29 september 2023

Zomer 2010. České Budějovice

1. Een ingetogen stad met flair

Aangenaam

České Budějovice is een mooie aangename stad; voornaamste plaats van de regio Zuid-Bohemen in Tsjechië.
Het is een ingetogen stad met flair.
Ooit heette het in de Duitse tijd Budweis en het is dan ook in de wereld het meest bekend om zijn Budweiser bier, dat nog steeds in de stad gebrouwen wordt.

Centraal plein

Veel wegen leiden naar het vierkante centrale plein (133 bij 133 meter), vernoemd naar vorst Ottokar II die de stad in 1265 stichtte.
Het plein heeft nog steeds een bestrating met kinderkopjes; er zijn monumentale gebouwen en huizen, die stammen uit de renaissance of de barokperiode.
Er zijn hotels, restaurants, terrasjes en aan alle zijden tref je zuilengalerijen met winkels.

Stadhuis

Markantste gebouw op het plein is het barokke stadhuis, dat in blauwwit-tinten is opgetrokken.
Op het dak staan beelden die Voorzienigheid, Gerechtigheid, Wijsheid en Oprechtheid uitbeelden.
Op de middelste toren staat de Tsjechische leeuw en er zijn wapenschilden op de wand. Diezelfde leeuw komt terug in de Samsonfontein, die midden op het plein staat.

Een paar andere ‘ludieke’ beelden van denkers en een soort vrouwelijke Atlas geven het plein ook een hedendaagse aanblik.

Zuilengalerijen

Overal op het plein heb je uitzicht op de Zwarte Toren uit de zestiende eeuw.
Je kunt de 225 treden beklimmen; je kunt dat -als je al wat op leeftijd bent- beter nalaten.
Ook de toegangswegen hebben zuilengalerijen met winkels.

Zwarte toren

Samson fontein

Hotel Dvorak

Grand hotel Zvon (Drie panden)

DamesAtlas met fiets

Denkers op het plein

2. Lekker bier & namaakbier

Morele verplichting

Als je in Tsjechië bent, ben je min of meer moreel verplicht om af en toe een biertje te drinken.
Het land kent een rijke traditie van bierbrouwen en de Tsjechen drinken met bijna 160 liter per persoon per jaar veruit het meeste bier in de wereld.
In de stad Plzen (Pilsen) werd het Pils uitgevonden en in České Budějovice (Budweis) wordt het lekkere Budweiser bier (budvar) gebrouwen.
Dat gebeurt in de brouwerij aan de noordzij van de stad nog op een ambachtelijke manier met graan, hop en zuiver water.

Slap Amerikaans aftreksel

Als je wel eens in de Verenigde Staten bent geweest zie je ook overal Budweiser bier.
Dat merk heeft daar een bijna ongekend grote populariteit.
Maar het is namaak; een slap aftreksel van het Tsjechische merk.

Dat komt zo.
In České Budějovice wordt al sinds 1265 bier gebrouwen. Pas in 1895 werd dat bier commercieel vermarkt.
Maar in 1876 startten de van oorsprong Duitse heren Adolphus Busch en Carl Conrad in de Verenigde Staten hun bedrijf Anheuser-Busch en ze noemden hun bier schaamteloos Budweiser bier.
Sinds die tijd zijn er veel rechtszaken gevoerd en mag het Amerikaanse merk bijvoorbeeld in een aantal Europese landen alleen verschijnen onder de naam Bud.

Grootste brouwers

Anheuser-Busch ging in 2008 samen met het Belgisch-Braziliaanse merk InBev en werd zo de grootste bierbrouwer in de wereld met een omzet van veertien miljard Euro per jaar.
Dat is natuurlijk heel veel meer dan de Budweis-brouwerij in Tsjechië die een jaaromzet van 80 miljoen Euro heeft.

Daarom ook is Anheuser-Busch er in het verleden in geslaagd een aantal rechtszaken te winnen.

Overigens: ook als je geen groot bierdrinker bent , proef je het verschil tussen de beide Budweisers heel goed.
Dan begrijp je ook waarom ze in Tsjechië zoveel bier drinken en er op tal van plekken in het land reclame voor wordt gemaakt..

Om toch op de Amerikaanse markt te kunnen opereren hebben de Tsjechen het merk Czechvar in het leven geroepen. Dat is gewoon de echte Budweiser.

Zvikovské Podhradi. De Moldau

3. Vltava & Otava; een drierivierenpunt

Dit is een drierivierenpunt.

Het bevindt zich bij het dorpje Zvikovské Podhradi in Tsjechië , een kleine honderd kilometer ten zuiden van Praag.
Rechts stroomt de Moldau (Vltava) en links de Otava.
De rivier gaat verder als de Moldau, stroomt via Praag en mondt in het noorden van het land uit in de Elbe.

Moldau

Otava

Toeschouwers

Het is een mooie rivier.
Soms vaart er een bootje met toeschouwers, die het ook allemaal heel mooi vinden.

Symfonisch gedicht

Je kunt het best naar de foto’s kijken met de beroemde zeer herkenbare muziek van componist Bedrich Smetana op de achtergrond.
Hij schreef in de tweede helft van de negentiende eeuw zijn monumentale werk Má Vlast. (Mijn vaderland).
Zes symfonische gedichten waarin niet alleen het landschap wordt verheerlijkt, maar waarin ook aandacht is voor verhalen, sagen en legenden uit Bohemen, het westelijk deel van Tsjechië .
Het tweede gedicht is de Moldau.
Ik heb een mooie uitvoering voor u gevonden. Je hoort in 58" hoe de rivier ontspringt bij twee bronnen: een warme en een koude. Dan volgt de harmonieuze samenvloeiing.
Een opname uit 1950.
Het NBC Symphony Orchestra onder leiding van dirigent Arturo Toscanini.

Telč Moravië

4. Een verbluffend mooi plein

Een soort filmdecor

Dit is het Náměsti Zachariaš z Hradce, een verbluffend mooi plein in het plaatsje Telč in Moravië Tsjechië.
Het is zo mooi, dat het een beetje onecht lijkt. Een soort filmdecor.
Achter: het meest opvallende object van dit plein, kasteel (ZámekTelč).

Werelderfgoed

Het plein, gefotografeerd vanaf de kant van het chateau.
Telč is een werelderfgoed van Unesco.
Het werd in 1530 door brand verwoest en daarna werden alle huizen in renaissancestijl gerestaureerd.
Het is een verrassende architectonische eenheid.

Kasteel

Renaissance-huizen

Geen openluchtmuseum

Telč is meer dan een openluchtmuseum.
Er zijn hotels, restaurants, terrasjes en aan alle kanten van het plein zijn zuilengalerijen met winkeltjes.

Zuilengalerijen

Standbeeld

Uiteraard staat op het midden van het plein het standbeeld van Zachariáš z Hradec, de oud-gouverneur van Moravië .

Mladá Vožice. Bohemen

5. Zomaar een stadje in de heuvels

Zuid-Bohemen Tsjechië

Mladá Vožice is een stadje in Zuid-Bohemen Tsjechië
Nog geen 3.000 inwoners. Zo’n tachtig kilometer onder Praag.
Het is dromerig. Aangenaam. Verstild.
Heuvels en bossen in de omgeving.
Vrijwel alles gebeurt op het centrale pleintje: Zižka Square.

Hotel

Een relatief groot hotel, een paar restaurants, terrasjes, een grote Coop, een kleine Coop en nog een paar winkeltjes.
Een kerk met een mooie toren, een aantal karakteristieke huizen aan het centrale plein, twee scholen, een standbeeld en een vervallen kasteel.

Plein

Alle wegen leiden naar het plein.

Kerk

Overal in het stadje zie je de Sint Martinskerk

Toren

Entree

In Mladá Vožice kom je niet per ongeluk, want het ligt bepaald niet aan een hoofdweg.

Je kunt er eenvoudig een huis huren.
Met uitzicht op het dorp en uitzicht op heuvels en bossen. De mensen zijn aardig.
Er komen vrijwel ieder weekend vrij veel mensen uit Praag , die hier een weekendhuis hebben.
Men eet dan graag karper, die in de vijvers rond het dorp gekweekt wordt.

Vietnam-handel

Op zaterdag zijn de winkels dicht. Met uitzondering van de levensmiddelenzaak van de Vietnamees Van Lap Luong.
Die is trouwens ook op zondag open.
En hoe laat hij op weekdagen open gaat, laat zich raden.

Vanaf januari 1950 kwamen er Vietnamezen naar het toenmalige communistische Tsjechoslowakije. De landen knoopten toen diplomatieke betrekkeingen aan.
De Vietnamezen kwamen om te werken en om te studeren.
Zij zijn de op twee na grootste ethnische groepering in het huidige Tsjechië.
Na de Slowaken en de Ukrainers.

Second hand

Afval

Een verworvenheid van de Europese Unie.
Gescheiden afval.

Kasteel

Ooit was het kasteel (Zamek) 't belangrijkste object in Mladá Vožice.
Nu is het een bouwval, die snel opgeknapt moet worden.
Het pand lijkt verlaten, maar als je dicht in de buurt komt, gaan een paar honden vreselijk tekeer.

Standbeeld

Zoals op veel pleinen in Bohemen staat op het plein een standbeeld van Svaty Vaclave (Wenceslaus, hertog van Bohemen)

Zaklokni School

Lagere School

6. Zoekend naar centra

Als ik in een stad ben, ga ik op zoek naar het centrale plein. Zo leer je die stad volgens mij het best kennen.
      Als het een goed plein is, kom je er eigenlijk vanzelf. Je volgt de drukste straten en de meeste mensen.
Op dat plein speelt zich van alles af.
      Er staan fraaie gebouwen; vaak een stadhuis en een kerk; er zijn hotels en restaurants, mooie winkels en er is een monumentaal beeld.
Soms staan er bomen. Daar hou ik niet van.
      En ook niet van markten of kermissen, die op pleinen gehouden worden. Of auto’s die er geparkeerd worden.

Symboliek
‘Als pleinen konden vertellen’, is de titel van een documentaire serie van Rob Hof. Hierin portretteert hij dertien pleinen, die een symbolische functie hebben in de geschiedenis van de betrokken steden en landen.
      Neem het Plein van de Hemelse Vrede in Peking, het Rode Plein in Moskou of het Wenceslausplein in Praag; het Nelson Mandela plein in Johannesburg of het Plein van de Dwaze Moeders in Buenos Aires. Pleinen met een bewogen geschiedenis, plekken vol herinneringen; van mystiek ook. Toeristische pleinen als Washingtion Square in New York, San Marco in Venetië of Garavillas in Spanje.

Verbeelding

En dan zijn er ook nog Berlin Alexanderplatz, de Dam in Amsterdam, Times Square New York, Placa Bolivar in Caracas Venezuela of de Place d’Armes in Quebec. Neem het Rigestanplein in Samarkand Oezbekistan, het Zócalo in Mexico, het Tahrirplein in Cairo, Federation Square in Melbourne of het Plaza de Armas in Lima Peru.

Vorige maand was ik Tsjechië . Niet alleen Praag heeft zijn mooie en beroemde pleinen, maar vrijwel iedere stad of zelfs dorp.
Prettige pleinen zijn het.
Heel prettig.