Guyana‘s, Guinee’s en Guinea’s (2)

 

GUINEE-BISSAU

Een van de meest armoedige landen in de wereld is Guinee-Bissau in West-Afrika. Een voormalige Portugese kolonie. Mijn helaas overleden vriend Rob Pannekoek, die lange tijd in Mozambique woonde had daar een theorie over. ‘Als je dan toch gekoloniseerd moest worden had je wel erg veel pech als dat uitgerekend ook nog door Portugal gebeurde. Een land, dat volgens hem zijn eigen zaken eigenlijk nooit op orde had en alleen maar met zichzelf in het reine kwam door enorme steun van de Europese Unie.
      H.L.Wesseling schrijft in zijn imponerende werk ‘Verdeel en heers, de deling van Afrika’ het volgende: ‘Portugal was een zwak en achterlijk land, maar het was minder ouderwets dan vaak is gezegd en geschreven. Het koloniale rijk was van belang als beschermde afzetmarkt. Bovendien bood het mogelijkheden voor emigratie. Nationalistische gevoelens, trots op een lang voorbije grootheid, hoop op een nieuwe toekomst, speelden naast missionaire motieven eveneens een rol’.
      Hij wijst ook op cynici en critici.
      ‘De beschavende invloed van Portugal was een echec en Afrikanen zijn ongeschikt voor het Christendom. Je kan net zo goed proberen het evangelie te preken aan gorilla’s of orang-oetans’.

De economie van Guinee-Bissau is voor een belangrijk deel afhankelijk van de export van cashew-noten. (70%). Door een jarenlange burgeroorlog is de infrastructuur voor een belangrijk deel vernield. Elektriciteit -als die er is- valt vrijwel dagelijks uit.Verder kampt het land met ontbossing, bodemerosie en overbevissing. Geschat inkomen per inwoner 160 US $ per jaar. (2003, bron min. van Buitenlandse Zaken.
      Levensverwachting: mannen 45.05; vrouween 48.75 (2006, bron CIA)


EQUATORIAAL GUINEE

Equatoriaal Guinea ligt in midden-west Afrika aan de kust. Voormalig Spaans en het enige land in Afrika beneden de Sahara waar nog Spaans wordt gesproken. Maar men spreekt er ook Frans, Fang, Bubi en Pidgin Engels. Een gewelddadig dictatoriaal geregeerd land, waar president Teodoro Mbasoga al sinds 1979 aan het bewind is. De hoofdstad Malabo ligt niet op het vasteland maar op het eiland Bioko. De Nederlandse etser Rolf Weijburg, maker van een atlas van de eilanden rond Afrika schrijft:
      ‘Prachtige Spaans-koloniale gebouwen stonden er in Malabo, een enorme kathedraal, pleinen met bankjes onder weelderige palmbomen, vervallen houten huizen met schaduwrijke veranda’s, veel grote bomen en wildwest-barretjes in houten schuurtjes.
      Levensverwachting: mannen 48; vrouwen 51.13 (2006, bron CIA)


NIEUW-GUINEA

Nieuw-Guinea was tot 1962 van ’ons’.Tijdens het Kennedy-regime dat van 1960 tot 22 november 1963 duurde, haalde Indonesië de banden met de Verenigde Staten flink aan en wist zo gedaan te krijgen dat het land zou worden overgedragen. In 1969 zou er dan nog onder de bevolking een referendum worden gehouden, maar dit werd door Indonesië gemanipuleerd. Nog steeds zijn er bewegingen -o.a. Organisasi Papua Merdeka- die streven naar onafhankelijkheid van dit gebied.
      Onze oud-minister van Buitenlandse Zaken Joseph Luns speelde bij het Nieuw-Guinea-conflict een opmerkelijke rol. Uit zijn biografie geschreven door René Steenhorst en Frits Huis:
      ’In april 1962 kiezen de Verenigde Staten definitief de kant van Indonesië . Nederland onderkent het hopeloze van de daardoor ontstane situatie, waarin nog slechts het inzetten van een Nederlandse troepenmacht in Nieuw-Guinea resteert. Zo ver komt het niet.
      Luns: ’Ik vond het nooit zo belangrijk. Nieuw-Guinea lag op de grens van onze belangen, maar in het midden van onze principes. Dat was en is nog steeds mijn mening.Ik ben nogal tevreden over de rol die ik in deze kwestie heb gespeeld. Het waren de belangen van de Papoea’s die bij mij voorop stonden. Indonesië had en heeft geen begin van recht op dat gebiedsdeel, dat qua geografie, bevolking, civilisatie en contacten heel anders is dan de republiek’.
      In dat laatste heeft hij volkomen gelijk.
Betrouwbare cijfers over Papua zoals het tegenwoordig heet, heb ik nog niet gevonden. Maar ik neem aan, dat het cijfer voor Papua overeenkomt met dat van Papua-Nieuw-Guinea.


PAPUA NIEUW-GUINEA

Papua Nieuw-Guinea werd gekoloniseerd door Engeland en Duitsland tot de Australië rs het in 1906 overnamen. Sinds 1975 onafhankelijk. Het is een land met een rijke zeer diverse cultuur. Er zijn meer dan duizend verschillende etnische groepen Er worden volgens Wikepidia 823 Papua-talen gesproken. Het is er zeer crimineel.
      Mijn vriend & collega Michael Jansen werd een jaar of tien geleden al op het vliegveld van de hoofdstad Port Moresby gespot en achterna gezeten door een groep zogeheten Rascals. Die dag waren er hevige onlusten, waarbij vijftig mensen werden doodgeschoten Vanaf dat moment is hij voortdurend in de gaten gehouden.        Achteraf kwam hij erachter dat dit waarschijnlijk op last van de regering is gebeurd. Zij waren bang dat hij een reportage zou maken over de grensconflicten met westelijk Nieuw-Guinea. Het werken werd hem totaal onmogelijk gemaakt en hij moest gedwongen weer vertrekken. Zonder een belangrijke tas, die zomaar verdwenen was.
    
      Levensverwachting: mannen 63.08; vrouwen 67.58 (2006, bron CIA).