Een fascinerend tijdsbeeld

 

Kijk eens naar dit gezelschap. Een groep mensen van wat rijpere leeftijd. De molen staat in Bavel, een dorpje dat tegen Breda aan ligt. De mensen hebben gemeen dat ze tussen 1962 en 1972 bij het Dagblad De Stem werkten, een regionale krant in Breda die destijds verscheen in een vrij groot aantal verschillende edities in West-Brabant en Zeeland. De reünie was georganiseerd door Peter Heerkens, toen chef sport bij de krant.


Profielen

Alle deelnemers was van tevoren gevraagd een kort profiel van zichzelf in te leveren en ‘’staand met luide stem’’ een anekdote te vertellen. Dat alles leverde een fascinerend tijdsdocument op. Een bonte diversiteit aan voortgezette carrières, ontslagen, opbloeiende liefdesrelaties, gebroken huwelijken, emotionele herinneringen, lachwekkende situaties, inzet, betrokkenheid en herwonnen vriend- en kameraadschap. 
      Enigszins huiveringwekkend werd het, toen een lijst met overledenen werd voorgelezen.  Dat waren er meer dan het aantal aanwezigen. Bewijs temeer dat journalistiek niet zo’n gezond vak is. 
      Zelf werkte ik van maart 1967 tot november 1971 bij die krant. Eerst een paar maanden op de stadsredactie Breda, maar al snel volgde overplaatsing naar Roosendaal. Dat was hard werken. Lange dagen, vaak ’s avonds en in de weekends. Verhalen werden eerst met een treinbrief naar Breda vervoerd en later ging het per telex.
’s Avonds werden verhalen –soms uit het hoofd- doorgebeld om ze nog op tijd in de krant te krijgen.


Uit isolement

In ‘’mijn’’ periode bij De Stem gebeurde veel. Dat realiseerde ik me weer eens toen ik naar Bavel reed. West-Brabant en vooral het noordwestelijk deel werd in die tijd uit zijn isolement gehaald en kwam een beetje tot ontwikkeling. Ik reed over het Hellegatsplein –de nieuwe verbinding tussen Brabant en Zuid-Holland-, dat in die periode geopend werd. Ik volgde de A4/A29 van Willemstad naar Dinteloord, zag rechts het industrieterrein Dintelmond en daar was ook het nieuwe deel van de A4 (Dinteloord-Halsteren), dat a.s. maandag 24 november open gaat. Over al die projecten schreef ik al in die tijd. Net als over de A59 –boven Fijnaart-, de A17 richting Moerdijkbrug en natuurlijk het industrieterrein Moerdijk, waar Shell zich als eerste –overigens met veel overheidssteun- vestigde.

      Voor God, Koningin en Vaderland stond er op de voorpagina. Het zij zo, dacht ik toen. Maar de katholieke wortels van de krant hebben keihard hun sporen achtergelaten.
      Maria Michielsen (links) bijvoorbeeld werd in 1966 plotseling ontslagen omdat ze zwanger was geraakt en zou gaan trouwen met redacteur Frans van Mourik. Dat ontslag kreeg zij aangezegd  van directeur Wim Harkx, ook aanwezig op de reünie. Een man die in 1979 op zijn beurt werd ontslagen door de Raad van Commissarissen, omdat hij ging scheiden.   


Organisator

      Organisator Peter Heerkens (rechts) vertrok naar het Haarlems Dagblad , schreef het boek “’Tranen achter glas’’ over het leven in verpleegtehuizen en is als vrijwilliger directeur-hoofdredacteur van een regionaal kwartaalblad van Alzheimer Nederland. Maar hij is ook lid van meerdere eet- en kookclubs en na zijn pensionering oprichter van het roemruchte gezelschap VUT met Peerkens.

      De reünie was ook een weerzien met mijn oude makker, fotograaf Dick de Boer en zijn vrouw Toos. Veel reportages samen gemaakt en ook anderszins vaak bij elkaar over de vloer en op stap. Wij kwamen beiden uit Haarlem en waren aanvankelijk wat  ‘’wereldvreemd’’ tussen al die Houd’oe Brabanders. Dick zou zo’n veertig jaar bij de krant blijven werken, maar werd er op zijn 62ste ook uitgegooid, toen bij een bezuinigingsronde de hele fotodienst werd opgeheven.

 

Nestor

Nestor van het gezelschap was Gerard van Herpen. 87 jaar. (Links). Een man met een gouden pennetje, die een fameuze dagelijkse rubriek schreef: ‘’Met Gerard van Herpen de stad in’’. Toen ik in mijn beginperiode op de Bredase stadsredactie een keer weinig te doen had zei hij: ’’Ga jij maar de stad in. En kom niet terug voor je een verhaal hebt’’.  Gerard wandelt nog graag met zijn vrouw in het Markdal.

      De wijn werd gekeurd door John Bindels, die naast zijn journalistieke werk voor diverse regionale kranten veel over wijn publiceerde. Boek: ''Wijn met prik''. Ook auteur van de Belastinggids Consumentenbond en hoofdredacteur nationale website wijnconsumenten     http://www.wijnwijs.eu/

      Een curieuze ontmoeting vond plaats tussen John Drieskens en Ton in ’t Veld. John werd hoofdredacteur van Panorama, maar moest daar ‘’had de opperste Sovjet besloten’’ weg. Hij werd opgevolgd door Ton in ’t Veld. Die gang van zaken had niet –stelden de heren vast- tot een conflict geleid. Ton was later oprichter en hoofdredacteur van het natuurblad Grasduinen en oprichter/hoofdredacteur van De Zaak. Hij woont wisselend in Amsterdam, Sofia Bulgarije en op Bali.   

      De foto is gemaakt door Johan van Gurp. Hij heeft zichzelf in het gezelschap gefotoshopt. Zijn eerste krantenkiekje verscheen in mei 1968. Het leverde hem vijftien gulden op. In 2008 schonk hij al zijn 10.000 kleinbeeldfilms plus digitale bestanden aan het stadsarchief Breda.  


En verder v.l.n.r.

Jan Landman
 
vertrok naar Bijeen, een progressief katholiek maandblad over de Derde Wereld.

Maar vlak na zijn vertrek in 2002 werd ook dit blad opgeheven. ‘’Veranderende tijdgeest’’.

    Els Smit (links) kwam via het Vrije Volk ondermeer bij de radio terecht. Zij presenteerde AVRO’s Nachtdienst en programma’s op Radio IV en Classic FM. Na een chronische kaakaandoening moest zij zeer tot haar spijt met dit werk ophouden. Zij schreef de bestseller ‘’Ontwerpers van Oranje’’. Over de couturiers van de Oranjes vanaf 1880. Nog steeds volgt zij de activiteiten van onze koninklijke familie op de voet.

      Jan Bouwmans kwam nog net in aanmerking voor de reünie, want hij begon daar in maart 1972.  Afgezien van een korte onderbreking (KRO’s Echo) zou hij er lang blijven werken.  Na de fusie tussen De Stem en het Brabants Nieuwsblad als fulltime redacteur  Geestelijk leven.

 


Ann van Lokven (rechts) werkte kort bij de krant. Ook zij moest na twee jaar vertrekken. ‘’Liep niet in de maat en de bisschop werd wèl kwaad’’. Zij werd lerares Nederlands op een middelbare school.

     
Hans van Reijsen verhuisde in 1969 naar het Algemeen Dagblad en zou daar tot zijn pensioen blijven. Hij was er ondermeer Chef Media en schreef jarenlang televisiekritieken. ‘’Mooier kan een mens het niet hebben’’.   

 

Publiekstijdschriften

      Rieja van Aart (links) stapte over naar de publiekstijdschriften. Zij was ondermeer eind- en hoofdredacteur van Nouveau, Midi, Yes en Cosmopolitan. Zij had het in 2005 echter wel gezien en verhuisde met haar man naar een huis vlakbij het Franse Tours. Zij exposeert met enige regelmaat foto’s van stillevens.  

      Netty Brouwers was redactiesecretaresse. De spin in het web te Breda. Zij vertrok in 1974 naar voetbalclub NAC, waar het destijds administratief niet zo best op orde was. Zij moest het professionaliseren en bleef er tot haar pensioen werken.

        Johan Robesin werkte vooral in Zeeland. Standplaatsen Hulst en Goes. Hij werd daarna voorlichter in Terneuzen en was medeoprichter van de Partij voor Zeeland. Vorige maand richtte hij een nieuwe partij op: provinciaal Belang Zeeland. Hij is lid van de Provinciale Staten.

      Wippel Houben werkte 36 jaar voor de krant. Hij was ook langdurig correspondent voor het ANP. Hij is op cultureel gebied actief in Breda als productieleider van de Bredase Revue, bestuurslid van de jaarlijkse Kulturele Amateur Manifestatie en secretaris van de stichting Breda Nassaustad.

      Hein Groothuis begon in 1969 bij De Stem en zou er lang blijven. Als sportverslaggever hield hij zich vooral bezig met atletiek, wielrennen en biljarten. Leerde zijn vrouw op de krant kennen.

      Hans Maas stuurde geen profiel in.

      Ton Verlind kwam in 1969 in dienst. Al snel werd hij bij hoofdredacteur Loek Leijendekker geroepen: ''Ik heb een vacature in Hulst. Je mag weigeren, maar als je nee zegt, ga je toch’’. Kwam via Aktua Tros Radio bij KRO’s Brandpunt terecht. Werd later mediadirecteur van de KRO.

      Van Enny Bindels-Spaan heb ik geen profiel.

      Hans Lutz werkte lang op de provincieredactie tot hij chef van de kunstredactie werd van het Utrechts Nieuwsblad. Hij ging met vervroegd pensioen na een openhartoperatie voor het aanleggen van vijf bypasses.

      Bert van Oosterhout werkte tot 1965 op de provinciereactie. Vertrok toen naar het Algemeen Dagblad. Werd daar chef & commentator buitenland en later adjunct-hoofdredacteur.

      Wel aanwezig maar niet op de foto: Rob van Deursen. Hij was sportredacteur en daarna sportcoördinator van de VNU-dagbladen in Nijmegen. ‘’Draaipunt in mijn leven: 1997, diagnose ALS, in 2001 bijgesteld naar Multivocale Motore Neurothapie (MM, nichtje van ALS).

       Tot beschermheer werd uitgeroepen Tom Koopman (88). Hij kon er niet bij zijn, maar schreef wel een reactie. "Ik woon, samen met mijn vrouw in een zorgcentrum, schrijf sprookjes voor mijn kleinkinderen, almede een autobiografie. In 2012 werd ik tijdelijk geveld door een herseninfarct. Met de restverschijnslen valt best te leven. Jullie reünie maak ik im Geiste mee. Maak er wat moois van!      

Over vijf jaar komen we weer bij elkaar.
      

Klik HIER voor de anekdote Loek Leijendekker

©2014 Ronald van den Boogaard