Van het ene feest naar het andere
(Door Els Smit, journalist te Rotterdam)
‘Is het al Kerst?’ vergoelijkt de Action de vroege introductie van zijn kerstassortiment. Want september ís vroeg voor engelenhaar en het kindje in de kribbe. Maar je laat je toch verleiden. Kom begin november en je mag blij zijn als er nog één kale slinger op voorraad is. En zo zit de stemming er al vroeg in.
Geen wonder dat er dan af en toe flarden van koninklijke kersttoespraken in je hoofd terugkomen. ‘We leven van het ene feest naar het andere’, zei Beatrix ooit en dat was lang voordat het woord hype gemeengoed was. Ze zei ook eens: ‘We moeten er aan wennen dat Nederland niet meer van ons is.’
Het moeten andere tijden zijn geweest, want ze werd niet verdreven van de troon, majesteit werd niet digitaal naar de galg gesleept en haatmail bestond nog niet. Er bestond trouwens helemaal geen mail. Maar om Herman van Veen vrij te citeren: Hilversum 3 bestond al wel. Daar werden weliswaar veel Engelstalige platen gedraaid, maar de Nederlandse taal werd, in het algemeen althans, in ere gehouden.
Want Nederland was van ons allemaal en ons kende ons. Dus waren er ook naamgrapjes over Nederlandse artiesten en iedereen begreep dan over wie het ging. De operazangeres Cora Canne Meijer heette in de volksmond al gauw: ‘Cora kannie wijer’. In politiek Den Haag (en al snel daarbuiten) stond journaliste Alice Oppenheim hier en daar bekend als ‘Alie Soppenheim’. En menig popredacteur afficheerde zangeres Anita Meijer ten burele al of niet met een knipoog als ‘Annie Temeier’.
De radio
Op de radio kon dat soort grappen natuurlijk (nog) niet. Maar er werd af en toe wel gestoeid met taal. Toen Rob de Nijs in 1985 zijn geluk beproefde bij wéér eens een ander genre zong hij op zijn album ‘Pur Sang’: ‘Laat alles wat ademt in vrede bestaan’. Bij de toen rebelse VPRO werd dat meteen: ‘Laat alles wat aanbrandt in vredesnaam staan’.
TROS-coryfee Tom Mulder wist zeker dat Olivia Newton John’s 1981-hit ‘Physical’ in het Nederlands ‘Vissenkop’ heette.
Maar ere wie ere toekomt: de hoofdprijs in dit verband gaat naar een begenadigde Radio 3 discjockey. Ik meen dat het Daniël Dekker was, maar wie het beter weet moet het zeggen. Hem moest iets van het hart over de Nederlandse versie van Leonard Cohen’s ‘Suzanne’ (‘neemt je mee naar een bank aan het water’).
Herman van Veen zong het, al in 1969 overigens, in de vertaling van Rob Crispijn. Er zit veel ‘Jezus’ in dat lied en ook veel ‘lijden’ en uiteraard veel Suzanne en op een gegeven moment heeft Herman het niet meer en weet hij zeker: ‘En de meeuwen in de lucht lijken net verdwaalde stippen’. Nu was Van Veen altijd al voornamelijk voor zichzelf helemaal duidelijk. Dus begreep ik Daniël Dekker zo goed dat hij had verstaan ‘En de meeuwen in de lucht lijken net verdwaalde kippen’.
Nóg kan ik het lied niet met droge ogen aanhoren.
Meer van Els: