Plofkippen & Kantoorschimmel

 

Het genootschap Onze Taal maakt morgen -zoals het hoort- op de laatste dag van het jaar bekend wat HÉT woord van het jaar is.
      Er zijn tien woorden genomineerd.

Dat zijn:

Appen; bangalijst; facebookfeestje; Gangnamstijl; Higgsdeeltje; inbrekersrisico; nivelleringsfeestje; pandapunt; plofkip; tweede scherm.

 

De verkiezing van dit Genootschap moet een stuk serieuzer genomen worden dan het spelletje van Van Dale. Daar komen de laatste jaren alleen maar merkwaardige woorden naar voren. Dit jaar was dat bijvoorbeeld project X-feestje. Tja!
     
      Als we de lijst genomineerden bekijken vallen een paar dingen op.

Er staan woorden op, die uitgelegd of verduidelijkt moeten worden. Bijvoorbeeld Bangalijst (lijst met namen van meisjes die eenvoudig te versieren zijn), Gangnamstijl (het door de Koreaan PSY bekend geworden paardendansje Gangnam), inbrekersrisico (het risico dat een inbreker loopt om in elkaar geslagen, neergestoken of doodgeschoten te worden) en pandapunt (een punt dat je krijgt voor iedere sexloze maand). Zulke woorden mogen niet winnen.
      Hiermee diskwalificeren we ook de verkiezing van het Instituut voor Nederlandse Lexicologie, waar pandapunt het mooiste woord werd.

Nivellereringsfeestje en facebookfeestje spreken voor zich, maar lijken mij geen blijvertjes. Tweede scherm bestaat uit twee woorden.
      Dat mag wel, maar ik vind het niet passend.

Blijven over: Appen, Higgsdeeltje en plofkip.

U denkt natuurlijk: Dit zijn woorden die al langer bestaan.
      Dat is inderdaad zo, maar de initiatiefnemers van Onze Taal nomineren een woord pas in een jaar dat het daadwerkelijk doorbreekt.
Dit gaat op voor het Higgsdeeltje, vernoemd naar Peter Higgs.
      Een elementair deeltje waarvan het bestaan al veel langer vermoed werd, maar dat dit jaar daadwerkelijk werd aangetoond.

Maar gaat het ook op voor de plofkip?
      Ik denk het wel.
Dit jaar stopten diverse bedrijven -waaronder Unilever- met het gebruik of leveren van plofkippen en was er in de media veel aandacht voor.
      Dat woord moet dus maar winnen, want met appen heb ik niets.

 

                                 

 

Kantoorschimmel & stapelonderzoeken

Niet genomineerd maar door mij de afgelopen paar maanden gesignaleerd zijn de volgende nieuwe woorden, die overigens -zoals bijna altijd- samentrekkingen zijn van bestaande woorden:

Knuffelrover

Een man die actief was in Nijmegen en omgeving. Hij klampte mensen aan en vroeg ze iets. Als ze dan antwoord hadden gegeven, gaf hij de mensen een knuffel en rolde ondertussen hun zakken..

Carrièrecrimineel

Een crimineel, die klein begonnen is maar in de gevangenis heeft bijgeleerd.
      Van zakkenroller, via roofovervaller tot gewapende plofkraker.

Schmallenbergvirus

Een virus dat voor het eerst werd gesignaleerd in het plaatsje Schmallenberg in het Duitse Sauerland.
      Het zorgde voor ernstige afwijkingen bij pasgeboren lammetjes en kalfjes.

Parlementsmuis

In het begin van het jaar werden er muizen in de Tweede Kamer gesignaleerd.
      Dat zorgde voor veel opwinding.

Kantoorschimmel

Dit verschijnsel treedt op in kantoorpanden en gebouwen, die inmiddels jarenlang leeg staan.
      Het is inmiddels ook een verzamelnaam voor alle leegstaande kantoorgebouwen in dit land. En dat zijn er erg veel.

Slodderwetenschap

De term die de parmantige voorzitter Pim Levelt van een onderzoekscommissie gaf aan de activiteiten van sociaal-psycholoog & hoogleraar Stapel.

Stapelonderzoek

Een onderzoek waarbij de resultaten gemanipuleerd of verzonnen worden om een gewenst resultaat te krijgen, vernoemd naar slodderwetenschapper Stapel

Premieoproer

Vrij naar het Palingoproer, een volksopstand in 1886.
      Ontevreden VVD’ers liepen te hoop tegen de plannen van het kabinet Rutte-Samsom om een beetje te nivelleren.

Stopcontacteiland

Gronings plan om in de toekomst een extra Waddeneiland aan te leggen.
      Een eiland met een haven, een strand, duinen, visoverslag, een windmolenpark en tevens een ‘stopcontact’ voor elektriciteitsleidingen vanaf die windmolens.

 

Horrorhumor

Gelanceerd door auteur Andy Peters in het boekenprogramma van Wim Brands.
      Hij schreef het boek ‘De Dag dat Andy zijn arm afzaagde’.

 

Oudejaarsavondtafeldame

Claudia de Breij mag met Matthijs het oude jaar uitblazen  

 

En: Goed om te weten

Uit het Kompas, een huis-aan-huisblad in de Hoeksche Waard.

 

 

 

 

 

31 december:

 

En inderdaad:

Plofkip is woord van het jaar geworden.
      Met 44% van de stemmen werd dit woord gekozen door de lezers van Onze Taal.