Nieuwe Franse maitresse blijft een Nederlandse maîtresse

Het zal u niet ontgaan zijn, dat in Frankrijk onrust heerst. Onrust over politiek, terrorisme, socialisme, populisme.
      Maar grote onrust is er ook over het plan om vanaf september het accent circonflexe (het dakje boven een î of een û) in een aantal woorden af te schaffen. Verlies van cultuurgoed vinden veel Fransen dat, om over ernstiger verwensingen (‘’barbarij’’) maar niet te spreken.
      Toch gaat het plan door.

Heeft dit consequenties voor woorden met een dakje, die in het Nederlands zijn ingeburgerd?
      NEE!
Verrassend genoeg vindt de Commissie Spelling van de Nederlandse Taalunie, dat in het Nederlands alles bij het oude moet blijven.

En zo krijgen we de curieuze situatie, dat bijvoorbeeld een woord als maîtresse voortaan in het Frans wordt geschreven als maitresse en in het Nederlands als maîtresse. Datzelfde geldt ook voor crème fraîche en coûte que coûte.
      Behoorlijk ingewikkeld voor schoolkinderen, die nog voor Frans kiezen en een vertaling moeten maken, waarin dat soort woorden voorkomen.
De Commissie Spelling van de Nederlandse Taalunie benadrukt hierbij dat we in Nederland toe zijn aan ‘’spellingrust’

Hieronder de uitleg van de Taalunie.

''De spellinghervorming van de Franse taal zal geen gevolgen hebben voor het Nederlands. Dat heeft de Commissie Spelling van de Nederlandse Taalunie beslist. In het Frans verliezen enkele woorden hun accent circonflexe, woorden die we ook in het Nederlands hebben overgenomen. Maar de Nederlandse maîtresse verliest haar hoedje dus niet.

Vanaf volgend schooljaar zullen de leerlingen in Frankrijk de nieuwe spelling van het Frans aangeleerd krijgen. Zo zullen de letters i en u in verschillende woorden hun accent circonflexe verliezen. De Académie Française gaf die richtlijn in 1990 al om de taal eenvoudiger te maken, maar pas vanaf september dit jaar zullen de schoolboeken bij onze zuiderburen daar gevolg aan geven. Dat beslisten de Franse boekenuitgevers in februari.

"Een bijzonder interessante kwestie", noemden Nederlandse taalkundigen die beslissing toen. Want wat bijvoorbeeld met het woord "maîtresse"? Dat woord hebben we - accent incluis - overgenomen en perfect geïntegreerd in het Nederlands. Probleem: in het Frans verliest de maîtresse binnenkort haar "hoedje". Wat bij ons?

Uitgesproken wens tot spellingrust

De Commissie Spelling van de Nederlandse Taalunie heeft nu beslist dat de "Franse Spellingrevolutie" niet zal door druppelen tot bij ons. "De spelling van woorden in het Nederlands die uit het Frans overgenomen zijn (met accent en al), blijft ongewijzigd. Deze woorden worden beschouwd als ingeburgerd in het Nederlands en hoeven niet meer te voldoen aan de regels van hun land van herkomst. Een ander belangrijk argument is dat wij op dit moment zelf terughoudend zijn in het veranderen van de spelling van woorden wegens het belang van de herkenbaarheid van woordbeelden bij spelling en de uitgesproken wens tot spellingrust."