Koraaleilanden & Reuzenschildpadden

(Door Rolf Weijburg)

Vroeger ontbeten we meestal in de Sahara, maar tegenwoordig nuttig ik mijn ontbijt in de Seychellen en zit Catherine meestal ergens in de Malediven.
      Een jaar of tien terug heb ik het tafelblad waarop ik een zeer gedetailleerde IGN kaart van de centrale Sahara had geplakt, vervangen door een nieuw tafelblad waarop ik een grote Admiralty zeekaart van de Indische Oceaan heb aangebracht.
      Als ik mijn bord niet te ver naar rechts schuif kan ik de hele Republiek Seychellen goed overzien.

Dit land mag dan wel het op 14 na kleinste land ter wereld zijn, het gebied waarover de Seychelse eilanden verspreid liggen is enorm uitgestrekt, valt mij iedere ochtend op. Minstens twaalfhonderd kilometer oost-west en iets minder noord-zuid.
      De meeste en bekendste eilanden liggen in de zogenaamde Seychelles Inner Group in het noord oosten van het gebied. Het zijn bergachtige dichtbegroeide granieteilanden, uniek in de wereld want nergens anders liggen granieteilanden zo ver van een continent verwijderd. Hier ligt op het eiland Mahé de hoofdstad Victoria en op deze Inner eilanden woont het overgrote deel van de bijna 100.000 zielen tellende Seychelse bevolking. Dit zijn de eilanden die over het algemeen bedoeld worden als men het over de Seychellen heeft.

Maar in het uitgestrekte zuidwestelijk deel van de republiek, in de zogenaamde Lost Corner, zie ik naast mijn ontbijtbordje nog meer eilanden en eilandgroepen met namen als Farquhar, Amirantes, Aldabra, Cosmoledo of Coëtivy. Anders dan de Inner Group eilanden zijn dit lage, met kokospalmen begroeide koraaleilanden.  Dit zijn de Seychelles Outlying Islands, dit zijn de Zil Eloigne Sesel, zeg maar de Verre Seychelse Eilanden .

Hoewel de meeste eilanden van de Zil Eloigne Sesel niet veel groter zijn dan enkele vierkante kilometer en er bij elkaar gemiddeld door het jaar genomen slechts 700 man wonen -over het algemeen seizoensarbeiders die op de kokosplantages werken -, is er in 1980 een aparte postadministratie voor dit uitgestrekte gebied in het leven geroepen.
      Niet één postkantoor was er ooit op de eilanden, maar een reizend postkantoor aan boord van een kleine schoener deed er af en toe de ronde. Het schip was al gauw een paar weken onderweg voordat het weer in Victoria kon aanleggen.

De Zil Eloigne Sesel zijn onderdeel van de Republiek der Seychellen en je kon er ook met gewone Seychelse postzegels post versturen. De uitgifte van speciale Zil Eloigne Sesel postzegels gebeurde dan ook hoofdzakelijk om een nieuw en exclusief filatelistisch verzamelgebied te creëren.

Maar de eerste uitgifte ging niet vlekkeloos.

In 1980 verscheen een eerste zegel waarop de diverse eilandgroepen van de Zil Eloigne Sesel op een kaart stonden aangegeven. Het was nog even wennen want binnen het donkerblauwe vlak dat het gebied markeert waren ook de Agalega Eilanden betrokken.
      Deze twee eilanden met een bevolking van 300 bewoners en een hoofdstadje dat Vingt Cinq heet (Vijfentwintig, naar het aantal zweepslagen dat rebelerende slaven kregen …) behoren nochtans tot Mauritius.
De postzegel  is een jaar later vervangen door een andere waarop de Agalega’s buiten het donkerblauwe vlak zijn getekend en ook Aldabra Island juister is gepositioneerd.

De uitgaven voor de Zil Eloigne Sesel gingen door tot 1992 en in die 12 jaar is de schrijfwijze van de landsnaam op de zegels, omdat het Seychelse Kreools in die tijd nog geen officiële spelling kende, drie keer veranderd.

De meest bijzondere plek in de Zil Eloigne Sesel is Aldabra, 1200 kilometer zuidwest van de Seychelse hoofdstad Victoria. Het is een atol, één van de grootste ter wereld, het grootste van de Seychellen, met vier grote en enkele kleinere eilanden rondom een enorme lagune, maar er wonen slechts een paar mensen.
 
       

Aldabra is moeilijk bereikbaar, geïsoleerd als het ligt ver buiten de gangbare scheepsroutes. Je hebt bovendien een vergunning nodig om er aan land te mogen, er gaat haast nooit een boot heen, er is ook geen haven, en als je er met een vliegtuigje heen wilt, moet je dat zelf charteren, landen op de airstrip op Assumption Eiland 50 kilometer naar het oosten en dan met een bootje zien over te varen.

Het atol is een UNESCO World Heritage Site en dat komt onder andere omdat de laatste kolonie Seychelse reuzenschildpadden op dit eiland leeft, meer dan 150.000 zijn het er. Wereldwijd komen alleen op de Ecuadoraanse Galapagos Eilanden nog wilde reuzenschildpadden voor.

Aldabra is een omhooggestuwd koraalrif, het is er heet, er groeien maar weinig bomen en het is hoofdzakelijk begroeid met doornig droog struikgewas.
      En alsof dat nog niet genoeg is, bestaat de grond er uit vlijmscherp koraal doorzeefd met tot wel zes meter diepe gaten, waardoor lopen levensgevaarlijk wordt. Ook de schildpadden hebben het er niet makkelijk.

Onherbergzaam is een goed woord voor Aldabra en dat is, naast de geïsoleerdheid, ook één van de redenen waarom het stropen van de schildpadden altijd beperkt is gebleven. Op Mauritius bijvoorbeeld, waar de reuzenschildpadden ooit ook voorkwam, zijn de beesten uitgeroeid.
      Er woont slechts een handjevol mensen op Aldabra, caretakers en een paar wetenschappers.
Eens in de zoveel tijd komt er een groepje toeristen langs die een peperdure tour hebben geboekt, maar voor de rest hebben de reuzenschildpadden (en de endemische Aldabra Rail, de enige overlevende loopvogel in de Indische Oceaan en ver verwant aan de Dodo en de Solitaire) het eiland min of meer voor zich alleen.

In 1997 nam ik een telefoonboek mee uit de Seychellen. Een dun boekwerkje waarin de abonnees op de drie Inner Group eilanden Mahé, Praslin en La Digue allemaal samen op een twintigtal pagina’s stonden vermeld, maar waar één pagina was gereserveerd voor de abonnees op álle andere 113 eilanden. 
      Het gros van deze abonnees woonde op de kleinere eilanden van de Inner Group, maar in de hele Zil Eloigne Sesel waren slechts drie eilanden waar je een telefoon kon vinden. Aldabra, het grootste eiland van de Seychellen, hoorde daar niet bij.

En Wilbur Smith op Cerf Island was één van de weinigen met een fax, maar hij is dan ook de bekende Zuid-Afrikaanse schrijver.

Rolf Weijburg's Atlas van de 25 kleinste landen in de wereld

 Klik HIER voor alle afleveringen