De laatste tolbrug

Ruim 25 jaar lang heb ik op en neer gereden van De Hoeksche Waard naar Hilversum.
Ruim 200 kilometer.  Allengs werd het drukker en stonden er meer files. Om die te ontwijken nam ik steeds vaker alternatieve routes.
      Geen stad of dorp in de vrij wijde buurt van A15, A27 of A12 waar ik niet geweest ben. Zo kwam ik een jaar of tien geleden zomaar terecht in Nieuwerbrug. Een dorpje aan de Oude Rijn tussen Bodegraven en Woerden.
      Hollands Midden. Zeer landelijk. 
Weidegronden en monumentale boerderijen

Ophaalbruggetje 

In het centrum was een ophaalbruggetje. Aan de overkant was een hek dicht.
      Wat bleek!
Er moest tol betaald worden; 75 cent.
      Drie heitjes dus, want de Euro bestond nog niet.

Vorige week was ik daar in de buurt en verdomd er moest nog steeds tol betaald worden. Een ver doorgevoerde toldemocratie overigens, want je betaalt daar ’per eenheid’ vijftig Eurocent,.
      Tractor, vrachtauto, personenauto met één, twee of vier personen, fietser of voetganger. Het maakt niet uit.
Behalve de inwoners van Nieuwerbrug, want die zijn vrijgesteld.

Tolgaarder op gouden klompen 

De tolgaarder, die een mooi pak draagt, kleine sigaartjes rookt en op goudkleurige klompen loopt is een onverstoorbare man. Soms doet hij het hek dicht, soms laat hij het open; soms staat hij naast het hek; dan weer gaat hij in het tolwachtershuisje zitten.
       Hij zwaait naar de Nieuwerbruggers, want die kent hij allemaal.
      ‘Ach meneer; het zijn maar 900 auto’s’.

Soms gaat de brug open, omdat er een bootje door moet. Het tarief is dan 1.75 Euro.
      De tolgaarder steekt een hengeltje uit met een beursje en daar gaat het geld in.
Als je op het mooigelegen terras van café -restaurant De Bruggemeester gaat zitten zie je het allemaal aan je voorbij trekken. Het is de laatste tolbrug in Nederland.
      Dat komt zo:

Tolhek 

Op 26 mei 1651 besloten de Staten van Holland dat de inwoners van Nieuwerbrug een ophaalbrug mochten maken, waarvoor ze zelf het onderhoud zouden doen. Het beheer werd overgedragen aan een college van Bruggemeesters. Die moesten in Nieuwerbrug wonen.
      Dit college kreeg in de loop der jaren steeds meer taken en daarom besloten de Staten van Holland in 1788 dat er een tolhek geplaatst mocht worden.
De brug werd in al die jaren diverse keren vernieuwd.
      Sinds 1910 is de brug niet meer van hout, maar van metaal.

Kijk eens naar dit bord. Dit is kul. Het woord dato is verkeerd gebruikt.
       En auto’s … nee auto’s, driewielige motorrijtuigen en motoren met zijspanwagens waren er in 1788 echt nog niet.