Details

Categorie: Aardrijkskunde (90)

Gepubliceerd: 13 mei 2018

GEO-TRIVIA 30: Een grenskronkel

Gezocht: Een achthoekige grens op een eiland
Gevonden: Märket Reef, Botnische Golf

Ik schreef gisteren een stukje over de Åland Eilanden, die in de Oostzee liggen halverwege Zweden en Finland. Die eilanden waren ooit Zweeds, later Russisch en zijn sinds 1921 Fins.
      Maar vlak voor die Alands ligt Märket Reef, een onbewoond eilandje van 3 ha.  Daar loopt een wel heel grillige grens tussen Zweden en Finland.
Ik kreeg die informatie van Rolf Weijburg.
      Hij schrijft:

MÄRKET REEF

We zoomen in op de maritieme grens bij de ingang van de Botnische Golf. Hier loopt de grens in een rechte lijn tussen het Zweedse vaste land en de Finse - maar Zweeds sprekende - Åland Eilanden door en snijdt op een wel erg ingewikkelde manier een drie hectare groot onbewoond eilandje doormidden. Märket Reef.

Het is het kleinste eiland ter wereld dat door een internationale grens wordt verdeeld.

In 1885 bouwden de Finnen er een vuurtoren. Misschien was de geografische positie van het eiland in die tijd nog niet exact op de kaart gezet en wisten de vuurtorenbouwers helemaal niet dat er een grens over het eiland liep, maar die grens liep wel degelijk in een rechte lijn dwars over het eiland en wat bleek? De Finnen hadden hun vuurtoren op Zweeds grondgebied gebouwd. Daar is men zich pas jaren later aan gaan ergeren. Er moest iets gebeuren. De vuurtoren afbreken en meer naar het oosten herbouwen was niet echt een optie.

In 1985 besloot men de grens daarom op ingenieuze wijze te verleggen. De grens heeft nu weliswaar een merkwaardige kronkel gekregen, maar de vuurtoren staat hierdoor in ieder geval op Fins grondgebied zónder dat de Zweden óf de Finnen territoriumverlies hebben geleden. Slim gedaan.

 
Klik HIER voor alle Geo-Trivia

Details

Categorie: Aardrijkskunde (90)

Gepubliceerd: 18 december 2017

Gezocht: Een weg als enclave

Gevonden: Een Estse weg door Rusland

Niet stoppen op de ''enclave''weg

Vorige week schreef ik een stukje over een grensgeschil tussen Estland en Rusland.
      Ontmoetingen in de open lucht 24: Piia een Estlandse
     
Ik kreeg daarop een reactie van Rolf Weijburg, die mij op een ander geografisch fenomeen tussen die landen wees. Kijk even naar het kaartje hierboven. De grens tussen Estland en Rusland. Het witte gebied in het cirkeltje ziet eruit als een laars en heet ook zo: Saatse Laars.
Op zijn Estisch: Saatse Saabas

Als je in Estland van Sesniki naar Lutepåå wil kun je over de gele weg rijden. Die stamt nog uit de Sovjettijd en ligt nu in Rusland. Inmiddels dus een soort Estische enclave.
      Er is geen vergunning nodig om over de weg te rijden en er zijn geen grensposten.
Hieronder die weg van een kleine kilometer lang. Er zijn geen afslagen.

Maar er zijn grenspatrouilles, die toezien op regels waar men zich streng aan moet houden. Het is ten zeerste verboden om op de weg te stoppen. En voetgangers mogen er niet op. 
      In het verleden gebeurde dat nogal eens, omdat er langs de weg veel lekkere paddestoelen groeien. Mensen werden dan gearresteerd, streng ondervraagd en kregen forse boetes. Het is een onverharde weg, die hard om verbetering vraagt.
      Maar de Russen doen het niet en staan dat de Esten ook niet toe. Ze hebben liever niet te veel ‘’buitenlands’’ verkeer daar.
Verder denken zij: ''Pas op voor enclaveverzamelaars''.

‘’Französische Scheisse”’

De situatie is enigszins te vergelijken met de -veel langere- weg, die door de DDR ging naar West-Berlijn. Daar mocht je ook niet stoppen.
Ik kreeg daar een keer pech met mijn Citroën CX. Onmiddellijk verscheen er politie, die aanmaande om door te rijden. Toen duidelijk werd dat dit niet ging werd een soort Oost-Duitse ANWB gebeld. De monteur arriveerde, ging mokkend aan de slag, moest moeilijke toeren uithalen en riep toen
-gewend aan Lada en Trabant- naar de politieman: ‘’Französische Scheisse”.

 Klik HIER voor alle Geo-Trivia

Details

Categorie: Aardrijkskunde (90)

Gepubliceerd: 15 februari 2017

 
Humor in een exclave

Kijk eens naar deze Flashmob. Het speelt zich af in een supermarkt in het Russische Kaliningrad.
      We zien argeloze mensen die boodschappen doen en dan begint iemand het bekende volksliedje Kalinka te zingen.
Wat er daarna gebeurt vertel ik niet.
      Maar het is vertederend, verrassend en humoristisch.

Russische exclave

Kaliningrad dus. Eén van de -in geografisch opzicht- merkwaardigste plekken in Europa.
      Het is de hoofdstad van de gelijknamige Russische exclave, die ligt aan de Oostzee tussen Polen en Litouwen. Een bestuurlijke eenheid (Oblast), die niet alleen geheel buiten Rusland ligt, maar volgens diverse mensen die er geweest zijn, ook nogal afwijkt van het Russische vaderland.

   Ik ben er een keer bijna geweest. We kwamen toen uit Estland en gingen via Letland naar Klaipeda in het westen van Litouwen. Daar zouden we de boot nemen naar Kiel in Duitsland.   

Het was achttien jaar geleden toen de Baltische landen nog geen lid waren van de Europese Unie.
Het reizen was nog enigszins ongewis en bij de grenzen stonden soms lange rijen. Maar alles ging voorspoedig, zodat we nog wee dagen in Klaipeda hadden.
      En wat ligt er dan voor de hand? Juist. Een bezoek aan het toch nog enigszins mysterieuze Kaliningrad.
Over de landtong Curonian Spit (de Koerse Schoorwal) was het niet meer dan ruim honderd kilometer.

  

Maar helaas.
      Wij reden naar het grensplaatsje Nida maar daar viel op korte termijn (binnen een dag) geen visum te regelen.

Kaliningrad heette ooit Königsberg en was tot 1945 een Duitse stad in Oost-Pruisen. De Duitsers werden verdreven en het gebied werd onderdeel van de Sovjet-Unie en bevolkt door Russische ‘’kolonisten’’. Toen de S.U. in 1991 uiteenviel werd het gebied een exclave. Tegenwoordig komen er nogal wat Duitsers, die aan Heimat-toerisme doen.

Details

Categorie: Aardrijkskunde (90)

Gepubliceerd: 13 februari 2017

Calypso & Odysseus

Ogygia is een mythisch eiland. Het speelt een belangrijke rol in Homerus’ heldendicht Odyssee uit 800 voor Christus.

      Als Odysseus weer eens schipbreuk leidt komt hij terecht op Ogygia.
      Daar leeft de mooie nimf Calypso met als thuisbasis een grot met uitzicht op zee. Zij wordt hevig verliefd en slaagt erin om Odyssee zeven jaar bij zich te houden. Hij wordt een soort ‘’prisoner of love’’’. Zij zouden twee kinderen gekregen hebben.
      
      Maar ja. Odysseus was al getrouwd met Penelope.

 
Zeus zelf grijpt in en stuurt zijn bode Hermes om Calypso duidelijk te maken dat zij Odysseus moet laten gaan.
      Dat gebeurt en de overlevering wil dat O en P nog lang en gelukkig leefden.

Gozo & Malta

  

Bestaat Ogygia echt?
En als het bestaat, waar ligt het dan?

Over die vragen hebben veel mensen (wetenschappers, lezers, reizigers, kaart- en atlasfanaten) zich beziggehouden.
      Tot voor kort leek er een soort consensus te bestaan. Het was ’t eilandje Gozo in de archipel van Malta in de Middellandse Zee.
De beschrijvingen van het eiland, de ligging, plantengroei en de aanwezigheid van rotsen en grotten rond de Ramla Bay zouden daar een bevestiging van zijn.
  

Mljet Kroatië

Ook het eiland Mljet wordt vaak genoemd. Dat ligt in het huidige Kroatië in de Adriatische Zee ten zuidwesten van Dubrovnik.
      Daar bevinden zich eveneens grotten met uitzicht op zee.

Maar nu ben ik gestuit op een nieuwe theorie.

Isla de Perejil (Linksboven)      

Dat komt zo: Ik kreeg een cadeautje; Atlas van Imaginaire Landen van Dominique Lanni. Daarin wordt verwezen naar Victor Bérard, die de Odyssee in het Frans vertaalde.
      Volgens hem wordt met Ogygia het Peterselie Eiland bedoeld. Dat is een klein eiland voor de kust van Marokko in de Middellandse Zee.
Er zijn (hoewel je dat op onderstaande foto niet zou vermoeden) watervallen en bossen met rijzige ceders en elzen, zoals in de Odyssee wordt beschreven.
  

Tja.
      Calypso (op zijn Grieks Kalypso) betekent Verborgene.
Razend knap van Homerus dat het bijna 3.000 jaar later nog veel mensen (waaronder een eenzame blogger) bezig kan houden.
      Ik vond bijvoorbeeld ook nog dit kaartje

Calypso's Island

 Dit eilandje ligt onder Sardinië. Maar het is mij niet geheel duidelijk wat bedoeld wordt.
      Het zou het Tunesische eilandje La Galité kunnen zijn.

Hoewel?