Voorjaar 1995

''Niet doen'', zegt ze, ''vooral niet doen''

                           

 

Stolichnaya Wodka

In maart 1995 liep ik door het centrum van Moskou. Er lag nog sneeuw en het was koud. 
      Ik maakte daar een radioprogramma over de Russische bard Vladimir Vyssotski en werd vergezeld door Svetlana. Zij zorgde voor vertalingen. Een doortastende en zelfverzekerde vrouw. 

      Ik kwam overal in en werd voorgesteld aan een ieder die zij voor mij belangrijk vond.

Het was in de Málaja Gruzinskaja , een rustige lommerrijke straat waar Vyssotski woonde. Ik stopte bij één van de talloze stalletjes, die je overal in Moskou tegenkomt.
      Ik wilde een fles Wodka kopen en wees het etiket Stolichnaya aan. Want dat kende ik natuurlijk.

Svetlana greep in. ‘Niet doen’, zei zij. ‘Niet doen’.
     
‘Oh’ antwoordde ik. ‘Waarom niet?’
     
‘Omdat je nooit weet wat er in die fles zit. De mensen stoken hier allemaal hun eigen alcohol. Soms is dat goed, maar het is vaak ook rotzooi. Gevaarlijke rotzooi. Ze doen dat in zo’n zelfde fles en plakken er een etiket op. Dit hier (rechts) is een etiket in Latijnse letters.
     
Russen zullen dat nooit kopen. Dat doen alleen buitenlanders als jij’.

Tja.
     
Svetlana zei dat ik naar zo’n staatswinkel kon gaan. Maar dat was duur.
En daarom zou ze me wel helpen.
     
Bij een volgend tentje zag ze de fles boven op de foto. Etiket in het Cyrillisch schrift en zegeltjes onder de dop aan de bovenkant. 
Ze praatte even met de verkoper en wist het zeker.   
     
‘Dit is originele Stolichnaya’, zei ze. ‘Dat zie je zo, you know: toeristen kopen dit niet want ze herkennen de tekens niet. En dat weten die standhouders ook. Bovendien is het heel moeilijk en veel te veel werk om zo'n fles op dezelfde manier te verzegelen.

Etiket 

Stolichnaya wodka bestaat sinds 1939 of 1941. Dat is niet helemaal zeker.
     
Althans dat lees ik in Davaj!, De Russen en hun wodka.
Een leuk & onderhoudend boek van Edwin Trommelen met tal van citaten en anekdotes over wodka van Russische schrijvers, waaronder Tsjechov, Gogol, Dostojevski, Tolstoj, Solzjenitsyn en Poesjkin.

Voor Stolichnaya wordt ondermeer graan en zuiver bronwater gebruikt.
     
Het etiket zit er al sinds 1953 op. Het gebouw is het voormalige Moskva hotel op het Rode Plein. Dit hotel werd begin deze eeuw afgebroken en vervangen door een nieuw gebouw. Maar het etiket is gebleven.

Het merk beleefde -alweer volgens Edwin Trommelen- in 1975 zijn ruimtedoop:

     "Om de gemeenschappelijke vlucht Apollo/Sojoez te vieren had kosmonaut Aleksej Leonov een tube bij zich met een Stolichnaya etiket erop. Dat de tube geen wodka bevatte maar borsjtsj, mocht de pret niet drukken''. 

Vladimir Vyssotski ligt isinds 1980 in Moskou begraven. Zijn graf wordt vooral in het weekend nog steeds druk bezocht. Hij was een grote volksheld, maar ook een alcoholist die zichzelf te gronde richtte. 

      Volgens zijn echtgenote Marina Vlady dronk hij namelijk zes tot zeven flesssen wodka per dag. Meestal Stolichnaya

Op dit filmpje probeert Edwin Trommelen zijn wodka te delen met Russen. Onder muziek van Vyssotski. 


Ontmoetingen in de lucht:

1. Jevgeni, een Oezbeek
2. Mira, een Zuid-Afrikaanse
3. Harald, een Noor
4. Ilse, een Vlaamse
5. Jolande, een Hollandse
6. Joe, een Samoaan
7. Nor, een Singapore-girl
8. Mariah, een Braziliaanse

Ontmoetingen in de open lucht:

1. De kapitein, een Montenegrijn
2. Salomon, een Mozambikaan
3. Meri-Tuuli, een Finse 
4. Lama Tsultrim, een Bhutanees
5. De viskoopster, een Malta-ganger
6. Marco, een Boliviaan
7. Dominee Kiss, een Hongaar in Roemenië
8. Mevr. Sobolovic, een Joegoslavische
9. Uncle Basil, een indiaan in Guyana
10: Boris, een Siberiër
11: Mr. Omar, een Soedanees
12: Arvid, een Gotlander
13: Mr. T.F. Keohane Jr.,een Yank
14: Stefan, een Tovenaar
15: De Museumdirecteur, een Mauritiaan
16: Godfrey, een Zimbabwaan
17: Bassam Abu Sharif, een Palestijn
18: De oude schilder, een Cypriotische
19: Lucky, een hond te Lesotho 
20: Mulu, een Eritreeër 
21: De dierenarts, een Belg 
22: De taxichauffeur, een Egyptenaar 
23: De uitbater, een Bosniër
24: Piia, een Estlandse 
25; De wapendrager, een kolonist op de Westbank
26: De pizzakoerier, een Geluidsliefhebber 
27: Sigurd, een IJslander 
28: De opvarende, een Helsinki-ganger
29: De luitenant-kolonel, een militair in Mozambique 
30: Stan Aerts, een veehouder in een Schierenclave
31: De Jilkiankans, een familie in Kirgizië
32: Brigita, een Letse 
33: De intrigant, een Engelsman in Griekenland
34: De kapitein, een hoerenloper in Bremen
35: Van Lap Luong, een Vietnamees in Tsjechië 
36: De aristocraat, een Spanjaard in Zuid-Soedan
37: Robert Peel, een Engelsman op Fanø
38: Svetlana, een Russin