Details

Hoofdcategorie: Nieuwe woorden (111)

Categorie: Nieuwe woorden

Gepubliceerd: 15 februari 2008

Thank God It’s....... Friday

De elektronische nieuwsbrief Taalpost, een gezamenlijk initiatief van het Genootschap Onze Taal en Van Dale Lexicografie wijst op de weblog van de Amerikaanse taalkundige John Goldsmith.
      Hij heeft via Google uitgezocht welke dag van de week bij Amerikanen het meest populair is. Hij tikte in: Thank God it's ……… (volgde de dagen van de week).

Vrijdag bleek het meest populair.
      Veruit.

De score

Monday: 58.600
Tuesday: 547
Wednesday: 2.270
Thursday: 578
Friday: 415.000
Saterday: 4.880
Sunday: 5.900

                                                                                                              VOORSPELBAAR

Deze uitslag was te voorspellen.
In 1978 verscheen de succesvolle film Thank God it's Friday van Robert Klane.
Met o.a. Dunna Summer en Paul Jabara.
     
Dat leverde natuurlijk veel hits op.

Mogelijk ook een verklaring voor de enigszins afwijkende resultaten van een eigen onderzoekje dat de samenstellers van Taalpost deden.
In het Nederlands.

Zij tikten ondermeer in:

Gelukkig is het……….

De score:

Maandag: 3.160
Dinsdag: 7
Woensdag: 5
Donderdag: 10
Vrijdag: 3.550
Zaterdag: 3.420
Zondag: 4.380

Ze hebben ook nog gezocht naar

Eindelijk is het….

De score:

Maandag: 8
Dinsdag: 6
Woensdag: 5
Donderdag: 8
Vrijdag: 1.060
Zaterdag: 1.070
Zondag: 4

Zelf heb ik nog even gezocht naar Godzijdank is het….. en naar Godzijdank het is..... 

Maar dat werd niets.
      Alleen hits met vrijdag.
En dat kwam natuurlijk weer door die film.

Details

Hoofdcategorie: Nieuwe woorden (111)

Categorie: Nieuwe woorden

Gepubliceerd: 06 februari 2008

Cultuurlijk!: een kerncreatie

Ik kreeg een reactie van Ismaël Zwarthoed.
Hij is een liefhebber van archaïsch taalgebruik en heeft een mooi nieuw woord verzonnen:

KERNCREATIE.
      Er is nog geen betekenis aan dit woord gegeven.

Op dit Internetforum
is hij daar een discussie over begonnen.

                                                                                                                      EPIBREREN

Het komt bij mijn weten niet vaak voor, dat iemand een woord verzint waar later een betekenis voor wordt verzonnen.
      Ik ken maar een paar woorden: EPIBREREN bijvoorbeeld. Simon Carmiggelt lanceerde dit woord in één van zijn Kronkels. Hij zou dat hebben geleend van een ambtenaar, die dit woord gebruikte om te doen alsof hij het erg druk met ‘iets’ had.
      Het woord ging een eigen leven leiden en werd opgenomen in de dikke van Dale: niet nader aan te geven werkzaamheden verrichten (waarvan men de indruk wil geven dat ze belangrijk zijn, ook al stellen ze helemaal niets voor).

Ooit ben ik -vrij hinderlijk- achtervolgd door een radioluisteraar, die mijn hulp wilde bij de introductie van het woord ‘CULTUURLIJK’. Hij wist zelf ook niet precies wat dit betekende, maar achtte het taalkundig noodzakelijk.
      Je had natuur en natuurlijk ; dus was het logisch dat je naast cultuur ook cultuurlijk zou moeten hebben.
      Met dit woord is het nooit wat geworden.

                                                                                                                   STANKGOLF  

Het omgekeerde -een woord verzinnen bij ‘iets’- komt vaak voor. Dagelijks vele malen, zoals ondermeer uit mijn rubriek Nieuwe Woorden blijkt. Maar het is zeldzaam, dat zulke woorden geijkt worden en in de dikke van Dale komen.

De Rotterdamse redactie van De Volkskrant, waar ik ooit actief was, ontving zomaar een oorkonde van diezelfde dikke van Dale. De makers meldden daarop dat het woord STANKGOLF in de nieuwste editie was opgenomen. Zij schreven dit woord toe aan mijn collega Wim Phylipsen, die ’t voor het eerst gebruikt had.
      Een prestatie van formaat.

Henri Knap, journalist, schrijver en voormalig columnist voor Het Parool onder de naam Dagboekanier, was uitvinder van het woord BROMFIETS. Hij liet zich daar graag op voorstaan. Knap, die lesgaf op het Instituut voor Perswetenschappen van de Universiteit van Amsterdam zei dat namelijk in vrijwel ieder college, dat ik daar bijwoonde. En dat zijn er toch veel geweest!
      Ook vond hij dat journalisten er heden ten dage -het was tussen 1966 en 1970- uitzagen als glazenwassers dan wel zigeunerinnen.   

                                                                                                                    KAPTEINTJE  

Ooit werd bij ons centrale verwarming aangelegd. Dat gebeurde onder leiding van een zekere Kees Kaptein. Na vele mokken koffie, was hij ‘s avonds om een uur of tien aan iets anders toe.
      ‘Geef me maar een borrel‘, zei hij.
      ‘Maar een halfje, want we zijn nog niet klaar!‘.
Er volgden die nacht nog vele halve borreltjes, die wij vanaf een uur of drie maar KAPTEINTJES gingen noemen. 
      Het woord kaptein staat overigens wel degelijk in de dikke van Dale (volkst. Borrel).
      Maar dat stond er jammer genoeg al in, voordat mijn centrale verwarming was aangelegd. En over 'een halfje'wordt niet gerept. 

Op deze blog heb ik het woord LANDEILAND geïntroduceerd. Naam voor een onafhankelijk land, dat geheel wordt omgeven door het grondgebied van één ander land. (Lesotho, San Marino). Op Google krijg je inmiddels vier hits (Landeiland blijkt om de verwarring nog groter te maken ook de naam van een Canadees eiland). Landisland geeft 303 hits en landiland 185.

KERNCREATIE heeft zes noteringen, maar die zijn allemaal geïnitieerd door meneer Zwarthoed zelf.

Laten we tot de kern doordringen.
      Een kerncreatie is het wordingsproces van een nieuw woord, waarvoor later een betekenis wordt gevonden.

Details

Hoofdcategorie: Nieuwe woorden (111)

Categorie: Nieuwe woorden

Gepubliceerd: 29 januari 2008

Schierschisma

In het hart van ‘t dorpje Schiermonnikoog liggen twee hotels rechts tegen over elkaar. Het oude bekende hotel Van der Werff en het pas tien jaar oude hotel Graaf Bernstorff. Hier speelt zich volgens Eric van den Berg in De Volkskrant een scheiding der geesten af. Autochtonen, kaplaarzen, rugzakjes en gebreide truien zitten bij Van der Werff. Hakken, V-halzen en rolkoffers in Bernstorff. Een jonge borrel kost bij Van der Werff 1.25 en bij Bernstorff 3 Euro.
      Er is hier sprake van een Schierschisma.

Treinplasser

Een man van 65 zat in de trein van Driebergen naar Arnhem. Hij moest plassen en deed dat tot ontsteltenis van de overige passagiers ‘over twee vrouwen’. De conducteur kon niet ingrijpen, want hij heeft sinds 1 januari geen geweldbevoegdheid meer.

Culifoob

Je kunt voor alles angst hebben ; dus ook voor koken. Loethe Olthuis geeft in De Volkskrant een recept voor Meringue. Geklopt eiwit met poedersuiker. Zo simpel dat zelfs een culifoob het voor elkaar krijgt.

Broekzakpedofiel

In Noorwegen is een 55-jarige man opgepakt voor onzedelijk gedrag. Hij knipte gaten in zijn broekzak, sprak jonge jongens aan en vroeg ze om hem te helpen iets uit zijn zak te halen.De slachtoffertjes kwamen daardoor in aanraking met zijn geslachtsdeel.
      Er is nu sprake van een broekzakpedofiel.

Patatje-kapsalon

Gesignaleerd in Elsevier. Een snack voor mensen die het beu zijn om altijd maar calorieën te moeten tellen. Het patatje-kapsalon is een ’integratie-snack’ en bestaat uit patat, shoarma, sambal, kaas, tomaat, komkommer, ketchup en mayonaise.

Theezakjesgevoel

Marlies Hagers interviewt in NRC-Handelsblad Juliette Vermaas, die een onderzoek heeft verricht naar het verschil tussen HAVO- en VWO-leerlingen. Geconstateerd wordt dat Havo-leerlingen zich vaak minder voelen dan de VWO’ers. De Goede Havo-leerling wordt in de tweede klas gestimuleerd VWO te gaan doen, want de Havist heeft volgens Vermaas last van een ’theezakjesgevoel’. De Havo als slap aftreksel van VWO.

Nepmaagd

Columniste Nazmiye Oral schrijft in De Volkskrant over het Turkse Internet, waarop het wemelt van de sites over het maagdenvlies. Advertenties bijvoorbeeld voor maagdenvlies herstellende operaties. Mannen klagen nu over het feit dat hun mannelijkheid niets meer waard is, omdat meisjes tegenwoordig hun maagdelijkheid bij de dokter kunnen kopen. Zo weet je nooit of je met een echte maagd of met een nepmaagd van doen hebt.

Smirten

In Dag een verhaal uit Engeland. Steeds meer rokers gaan naar buiten op vastgestelde tijden en plaatsen. Ze gaan dan roken en flirten. Smoking and flirting samengevoegd tot smirting.
      In Nederland is het overgenomen en wordt het verschijnsel inmiddels smirten genoemd

Popcornlong

Sylvia Witteman woont al weer een tijdje in de USA. Zij signaleert merkwaardige dingen. In een verhaaltje over gepofte popcorn schrijft zij over een Amerikaan, die een popcorn verslaving had. Hij at dagelijks twee hele grote zakken popcorn en hield daar een popcornlong aan over.
      Hij krijgt nu een longtransplantatie.

Rugpijnslurpbak
Acht leden van het kabinet rijden in wagens, die slurpbakken genoemd worden. Afspraak is dat zij vervoerd worden in wagens met de labels A tot en met D. Balkenende blijkt een BMW te hebben, die behoort tot de zwaarst vervuilende categorie G. Maar het wordt toegestaan omdat er een roetfilter op zit.

                                            

Citroën C6 Roadstar                                                                                      Citroën C6                     
1931                                                                                            2007        
                                                          
Minister van Buitenlandse Zaken Maxime Verhagen heeft een Citroën C6 (label F) met extra vering.
Hij heeft zo’n auto omdat hij rugklachten heeft.

Kredietluchtbel

Willem Middelkoop, auteur van het boek ‘Als de dollar valt‘, wordt in De Volkskrant ondervraagd over de malaise op de beurs. Hij denkt dat het ernstig is, want de recessies van de laatste twintig jaar zijn dipjes vergeleken met nu.
      ‘Wat we nu zien gebeuren, is het leeglopen van één der grootste luchtbellen van allemaal; de kredietluchtbel’.

Details

Hoofdcategorie: Nieuwe woorden (111)

Categorie: Nieuwe woorden

Gepubliceerd: 07 december 2007

Suikerspin-evangelie

Een nieuw fenomeen in de V.S. De ‘religoeroe’ Joel Osteen treedt ’t liefst op in grote sporthallen, waar duizenden mensen in devotie naar hem opkijken. Van zijn nieuwste boek Your best life now werd binnen de kortste keren een aantal van vier miljoen exemplaren verkocht. Maar er is kritiek van traditionele dominees. Volgens hoogleraar theologie Michael Horton gebruikt Osteen de bijbel als een soort gelukskoekje. ’Easy listening; een soort suikerspin-evangelie’.

Swastika-lingerie

Siouxie Sioux is het Britse boegbeeld van de New wave uit de tachtiger jaren. Zij was een tijdje vergeten, maar trad ineens op in de Amsterdamse Melkweg. Robert van Gijssel constateert in De Volkskrant dat ze nog wel heel ‘sado met het microfoonkoord slaat als ware het haar zweep’, maar de sexy kampcommandant-pakken zijn achtergelaten, evenals de swastika-lingerie en andere sm-parafernalia.

Ophokkleuters

Veel aandacht in de media voor de scholierenacties. Vervangende docenten, die lessen geven in vakken waar ze niet voor zijn opgeleid. Tussenuren gevuld met verveling en apathie. Kortom: veel te veel lesuren, die vrijwel zinloos voorbij gaan.
      Mevrouw Landman, een jonge docent, vindt het in NRC-Handelsblad ook allemaal uit de hand gelopen. ‘Leraren moeten zich met leerlingen bezighouden alsof het ophokkleuters zijn’.

Noordzeepolder

Er komt een onderzoek naar de mogelijkheden om een deel van de Noordzee in te polderen. Als dat plan doorgaat, kan worden gesproken van de aanleg van een Noordzeepolder.

Bergbloed

Mensen van de Case Western University in Ohio hebben een onderzoek gedaan naar de bloedsamenstelling van Tibetanen. Het bloed van 88 Tibetanen, die op 4200 meter hoogte leven, werd onderzocht. Er bleek in dit bloed heel weinig zuurstof te zitten, waardoor de Tibetanen goed kunnen omgaan met dunne ijle berglucht. Dit bloed heet nu bergbloed.

Love-paraplu

Een bedrijf heeft een paraplu ontwikkeld, waar je met z’n tweëen onder kunt kruipen zonder nat te worden. Deze tweepersoonsplu is -waarschijnlijk om commerciële redenen- op de markt gebracht als Love-paraplu ook wel loveplu.

Dementie-paspoort

Evelien Tonkens pleit in De Volkskrant voor een zogeheten dementiepaspoort. Volgens haar belangrijker dan een genenpas en voor bejaarden zelfs belangrijker dan een gewoon paspoort.
      In het dementiepaspoort wordt van alles en nog wat vastgelegd, voordat de betreffende persoon niet meer kan nadenken, schrijven en lezen.'Alleen als we onze wensen massaal kenbaar maken, kan de regering haar beleid daarop inrichten’.

Ienzen

Iens Boswijk is directeur van een grote multimedia-uitgeverij, die ondermeer de Iens eetgids produceert. Dat is een gids, die wordt samengesteld door klanten, die restaurantcijfers uitdelen. Veel mensen kijken voordat ze een restaurant uitzoeken eerst even die gids in. Ze gaan dan ienzen.

Bloeddiamant

Roel Janssen constateert in NRC-Handelsblad dat diamanten, die voorheen werden gebruikt ondermeer om gruwelijke Burgeroorlogen te financieren, goeddeels uit de samenleving verdwenen zijn. Dat komt omdat de samenwerking tussen producerende landen en de industrie effect heeft gehad. De conflictdiamanten, die ook wel bloeddiamanten werden genoemd, behoren dus tot het verleden.

Pijplijnpolitiek

The New Cold War is een boek van de Canadees Mark MacKinnon. Het gaat over de strijd om de macht en invloed van de voormalige Sovjet-Unie. MacKinnon ontwaart een nieuwe Koude Oorlog tussen Rusland en het Westen. Massavernietigingswapens zijn vervangen door gemanipuleerde verkiezingen, geëxporteerde revoluties en oliepijpleidingen.
      André Gerrits schrijft over dit boek in NRC-Handelsblad en spreekt over de nieuwe pijplijnpolitiek.

Krantenjongen

Is een krantenjongen een bezorger of een journalist. Volgens het nieuwste Van Dale’s Groot Synoniemenwoordenboek is het verrassend genoeg een journalist.
      De gevleugelde uitdrukking ‘Van krantenjongen tot miljonair‘lijkt mij hiermee op de tocht te staan.

Lampjesbrief

De verkeerswerkgroep van de Raad van Hoofdcommissarissen stuurde een brief naar alle korpschefs met het dringend advies om deze winter fietsen te controleren op ‘normconforme verlichting‘. Draagbare lampjes en knipperlichtjes mochten niet meer worden toegestaan.
      Natuurlijk ontstond hierover in dit land een hevige discussie.
Veel mensen waren ontstemd over de inhoud van deze lampjesbrief.

Zuurstofrugzak

Zes longpatiënten in Utrecht hebben een speciale zak ontvangen, waarin ze handig een zuurstoffles kunnen bergen. Dat bestond nog niet. De patiënten moesten altijd de zes kilo zware fles los met zich dragen.
      In Nederland komen in principe zo'n 16 tot 18.000 longpatiënten in aanmerking voor deze zuurstofrugzak.