Poëzie (333)

 

Vroegwijze knaapjes

De vermakelijke scėne in onderstaand gedicht speelde zich af in 1927. De latere dichter Bert Voeten was negen jaar, zijn vroegwijze vriendje Jan Talboom tien. Voeten overleed in 1992. Hoe het met jan Talboom verder is gegaan is mij niet duidelijk. De kans dat hij nog leeft lijkt mij niet groot, want dan zou hij 97 zijn.

      Beide knapen groeiden op in Breda. Daar wonen tegenwoordig volgens het telefoonboek tenminste twaalf mensen met de naam Talboom. Het kan zijn dat Jan zijn natuurlijke aanleg voor aanschouwelijk onderwijs later uitermate vruchtbaar in de praktijk heeft toegepast.   

Van Bert Voeten

The facts of life

Ik was negen toen Jan Talboom mij
in de tuin van zijn ouderlijk huis
de paringsdaad demonstreerde

Hij tekende met een houtje
een smal ovaal in het zand
en priemde het houtje vervolgens
vele malen tussen de lijnen
mij verzekerend dat het alleen
een kwestie was van bewegen

Jan Talboom was tien jaar oud
hij had een natuurlijke aanleg
voor aanschouwelijk onderwijzen.  

 

   

 

Moeder

Van M.Vasalis
Zijzelf was als de zee, maar zonder stormen.
Even blootshoofds en met een brede voet.
Rijzend en dalend op haar vloed,
als kleine vogels op haar schoot gezeten,
konden wij lange tijd haarzelf vergeten,
rustend en rondziend en behoed.
Haar stem was donker en wat hees
als schoven schelpjes langs elkander,
haar hand was warm en stroef als zand.
En altijd droeg zij om haar bruine hals
dezelfde ketting met een ronde maansteen,
waar in een neevlig blauw een kleine gele maan scheen.
Voorgoed doordrongen door haar kalm geruis
waren wij steeds op reis en altijd thuis.

 

Moeder & dochter 1: Neeltje Maria Min 
Moeder & dochter 2: Mischa de Vreede 

 

 

 

Gekkenhuis in de Delta

Jules Deelder was gast in het boekenprogramma van Wim Brands. Hij was op dreef, Jules.
      In welbespraakt Rotterdams prees hij onbedoeld zijn werk aan. Citeerde vlot het ene na het andere gedicht uit zijn hoofd. 
Het ging even over zijn beroemde gedicht ‘Beknopte topografie van de Rijnmond’.
      Ik kende dat gedicht wel, vond het grappig maar begreep eigenlijk nooit zo precies wat de bedoeling was. Het gaat zo:

Van J.A. Deelder

Beknopte topografie van de Rijnmond

Rotterdam
Schiedam
Vlaardingen
Maassluis

hoekie om
trappie af

gekkenhuis

‘Het staat als een huis’ zei Wim Brands , die overigens ook niet de indruk wekte de diepere zielenroerselen van dit gedicht te kennen.
      De eerste verrassing was dat Jules Deelder vertelde dat het gedicht niet van hemzelf was, maar dat het een Readymade was. Namelijk een bestaande volksuitdrukking, een aftelrijmpje. En dat gekkenhuis heeft niets met -zoals ik altijd dacht- te maken met de industrialisatie in de Rijnmond; met stankgolven, alarmfases & rampenplannen
      Nee; het betreffende gekkenhuis is het vroegere Delta ’gekkenhuis’ in Poortugaal; tegenwoordig het Delta Psychiatrisch Centrum.
      Als je namelijk bij Maassluis de Nieuwe Waterweg oversteekt en je gaat daarna het hoekie om richting oost kom je bij het dorpje Portugaal op het Zuid-Hollandse eiland IJsselmonde. Daar op een groot terrein aan de Oude Maas ligt de inrichting.

 

 

 

Van Mischa de Vreede

Groot slaaplied

kom catelijne
mijn lieve kleine
mijn ik in het reine
kom bij me
gaan we terug
naar het ongeboren zijn

wees niet bang voor de slaap
ik blijf bij je
wees niet bang voor de nacht
want ik ben je nacht
wees niet bang voor het water
ik maakte het water
het water is goed
en het draagt je
het wordt weer als vroeger
ik voed je met mijn bloed
ik kleed je met mijn huid
binnen mijn heupen
bouw ik je huis
vanzelfsprekend
heb ik je lief als mezelf
zijn we naakt voor elkaar
en kennen elkaars binnenkant

mijn naaste naaste
ik wil je sparen
zacht neem ik je mee
vaar met mij
in mijn binnenzee
door de nauwe ingang’
van het leven
terug in de wijde
dood

 

Moeder & dochter 1: Neeltje Maria Min 

 

 

Muur van de Geest


Een kort gedicht is géén spreekwoord, géén tegeltjeswijsheid, géén gezegde, géén frase, géén spreuk, géén SMS‘je, géén tweet.
Een kort gedicht consumeer je als opmaat tot pure poëzie.
Een kort gedicht verhoudt zich tot een spreuk als:

Een zwaan tot een kerkhaan

 

Van A. Roland Holst

Simon Vestdijk

Wat mag het raadsel van uw arbeid wezen?
Muur van de Geest, waar die van de Chinezen
te kort schiet. -O, Tegenpool van Bloem!
O, Gij, die sneller schrijft dan God kan lezen!

 

Korte gedichten

1. Hans Sleutelaar: Gedicht
(Van Coquilles St. Jacques tot Fricandellen)

2. Joost van den Vondel: Grafschrift op zichzelf

(Van Lionel Messi tot Jan van Halst)

3. Multatuli: Grafschrift op Thorbecke

(Van Katja Schuurman tot Catherine Keyl)

4. A.C.W. Staring; Meester & leerling

(Van New York tot Albuquerque)


5. Anoniem: Olla Vogala

(Van J.J.Slauerhoff tot Rhijnvis Feith)

6. Simon Vestdijk: Het Toilet

(Van El Dorado Rum tot Heineken Pils)

7. De Schoolmeester: Poot is dood

(Van Adriaan van Dis tot Ivo Niehe)

8. Carla Sparreboom: Buitenwijk

(Van Rik de Saedeleer tot Mart Smeets)

9. Ida Gerhardt: Hollands bovenmate
(Van Vincent van Gogh tot Jeroen Krabbé)

10 C.B. Vaandrager: Kleine kroketten

(Van Louis Theroux tot Floortje Dessing)

11. Willem Hussem: Veranderlijke zee

(Van Anton Constandse tot Mr. G.B.J.Hiltermann)

12 Joost van den Vondel (2): U. Nu!

(Van Ischa Meijer tot Sven Kockelman)

13. J.Bernlef: Het inschenken der borrels
(Van platbuiklibel tot kakkerlak)

14. Harry Scholten: Voorpoten
(Van de Singing Detective tot Goede Tijden Slechte Tijden)

15. A.Marja: Het huwelijk
(Van Piet Römer tot Aart Staartjes)

16. Th. Sontrop: Relatief
(Van Redmond O''Hanlon tot Erica Terpstra)

Subcategorieën

 

Twee maal de helft en een geel strikje