Details

Hoofdcategorie: Nieuwe woorden (111)

Categorie: Nieuwe woorden

Gepubliceerd: 03 juli 2011

Het zomert....

Het zomert en daarom ga ik over op een ander productieschema.
      Wij noemen dat zomerverzachting.
Ik zal tot zaterdag 20 augustus af en toe een bericht plaatsen en een paar herhalingen inzetten.

Details

Hoofdcategorie: Nieuwe woorden (111)

Categorie: Nieuwe woorden

Gepubliceerd: 20 mei 2011

Cultuurloterij van bubbel-ayatollahs.

Speekselthee

Oud-premier Dries van Agt vertelde zijn (on)-smakelijke anekdote in korte tijd een paar maal voor de televisie.
      Bij zijn wekelijkse bezoek aan Koningin Juliana schonk ’De Majesteit’ zelf de thee voor hem in.
Toen ‘geschiedde het’ dat hondje Sascha van de koningin de thee opslurpte.
      De koningin zag daarna dat het kopje leeg was en vroeg Van Agt of hij nog een kopje wilde.
Hij durfde geen nee te zeggen en ontving opnieuw een vol kopje.
      Speekselthee dus.

Bubble-ayatolloah

Hier en daar in Europa worden weer grenscontroles uitgevoerd.
      Ondermeer in verband met de stroom vluchtelingen, die in Noord-Afrika op gang gekomen is.
De sloop van de Europese Unie wordt het hier en daar genoemd.
      ‘Dat is pure demagogie’, vindt de Europese Commissie.
Een hoge ambtenaar verwoordde het aldus:
      ’Dit zijn klaagzangen van Eurocraten. Gezeur van Brusselse Bubble-ayatollahs’.

Terreuricoon

De hausse aan publiciteit over Osama Bin Laden leidde ook tot nieuwe woordvondsten.
      Bert Wagendorp bijvoorbeeld, één van de beste columnisten in dit land, noemde hem een terreuricoon.
Achteraf natuurlijk een zeer voor de hand-liggende kwalificatie.

Incalelie

Mooi woord. Het bestaat overigens al veel langer, maar ik kende het niet.
      Incalelie is het Nederlandse woord voor Alstroemeria, een snijbloemetje dat tegenwoordig geïmporteerd wordt uit Rusland.

Oorspronkelijk komt de bloem uit Zuid-Amerika. Een Zweedse plantkundige bedacht de naam.

 
Paraskevidekatriafobie

Het was weer eens vrijdag de dertiende. (Algemeen 70:).
       In de NRC werd eraan herinnerd dat de angst voor deze dag paraskevidekatriafobie genoemd wordt.
Het paste zelfs in de kop. Maar een uitleg werd niet gegeven.

Welaan:
      Grieks. Paraskevi is vrijdag; deka is tien; tria is drie en fovia is angst.

Wandellunch

In de Volkskrant wordt een hele pagina ingeruimd voor het verschijnsel Wandellunch.
      Een lunch bestaande uit vier gangen die je nuttigt in vier verschillende restaurants.
Je neemt ergens een voorgerecht, wandelt naar het volgende restaurant voor het tussengerecht, loopt daarna weer verder voor het hoofdgerecht en geniet in het laatste restaurant van het dessert.
      Ideetje.
Het gebeurt in steden met een rijke historie: Rotterdam, Arnhem, Schiedam, Delft en Dordrecht. Dan valt er onderweg nog wat te zien.
      Tot mijn verbazing staat Roosendaal ook op de lijst.

Ik heb daar ooit een paar jaar gewoond en kan u verzekeren, dat de stad geen rijke historie heeft en dat het eten in de restaurants erg matig is.

Cultuurloterij

Naar het voorbeeld van de Bankgiroloterij.
      Een ideetje van de VVD’er Bart de Liefde.
Cultuur moet volgens hem minder afhankelijk worden van de overheid en een loterij biedt dan een alternatief voor bezuinigingen.
      De loten moeten gewoon op straat verkocht worden. Men kan dan geldprijzen winnen, maar De Liefde denkt ook aan andere prijzen.
Bijvoorbeeld (Het is echt waar!): Een nacht slapen onder De Nachtwacht.

Bloemetjesgeld

Dit woord viel regelmatig in het proces tegen projectontwikkelaar Jan van V. Het staat voor omkoopgeld.
      Zo zou volgens de Volkskrant T.V.-presentator Harry Mens circa 1.5 miljoen gulden bloemetjesgeld ontvangen hebben.

Rupsenregen

Het droge voorjaar zorgt ervoor dat de sterfte onder rupsen extreem laag is.
      Onderzoeker Van Vliet van Wageningen Universiteit:
’In het bos hoor je nu overal rupsenregen; dat is het getik van drolletjes van rupsen, die op de strooisellaag vallen’.

Kolfverlof

Na het zwangerschapsverlof hebben vrouwen negen maanden lang recht op het zogeheten kolfverlof.
      Tijdens het werk mogen de jonge moeders hun baby de borst geven en daarna de tijd nemen om te kolven.
Dit mag negen maanden lang tot een maximum van een kwart van de werktijd.

Details

Hoofdcategorie: Nieuwe woorden (111)

Categorie: Nieuwe woorden

Gepubliceerd: 23 februari 2011

Woordkramerij: Gestekt te Stekene 

(Of: De woordkramerij van een omroep)  

KLARA staat voor Klassieke Radio. Een Belgische radiozender.
      Je kunt het rechtstreeks on-line beluisteren, op afroep, ouderwets via de ether (bij mij: 96.4 Mhz) of via de kabel.
Een soort Radio 4, maar dan beter.

Iedere (werk)-ochtend tussen zes en negen uur is er op deze zender het programma Espresso.
      Professioneel gepresenteerd door Thomas Vanderveken.
Inderdaad: Veel klassieke muziek. Ik schat zo’n tachtig procent van de zendtijd.
      Ieder heel uur is er nieuws, ieder half uur hoogtepunten uit het nieuws.
En dan zijn er een paar vaste rubrieken, waarvan WOORDKRAMERIJ mijn favoriet is geworden, nadat ik hierop attent was gemaakt door Lia Verhaar.
      Zij beheert de site van de Stichting Bescherming Akoestisch Milieu.

Wat is WOORDKRAMERIJ?

Iedere maandagochtend verschijnt in het programma een ‘woordman’ of ‘woordvrouw’. Een Vlaming met gevoel voor taal.
      Vaak zijn deze ‘woordkramers’ auteurs, soms ook omroepmensen, kunstenaars, journalisten of muzikanten.
In een goed verzorgde column vragen zij aandacht voor een woord dat hun ergernis opwekt.
      De luisteraars wordt gevraagd een mooier -liefst nieuw- woord te verzinnen.
Op vrijdag kiest de woordkramer het beste woord uit. Geen gedoe met een jury dus.
      Een simpele formule, die uitstekend werkt.

In de reeks van dit seizoen zijn tot nu toe 19 woordkramers verschenen.
      U kunt ze hier on-line beluisteren.

Deze week is Karel Vereertbrugghen aan de beurt. Hij zoekt een mooi woord voor pantoffel.
      En als u met slof, slipper of muil komt aanzetten kunt u het wel schudden.

Stoefkoets

De resultaten vallen mij eerlijk gezegd nogal eens tegen. Het is vaak vindingrijk maar gezocht.
      Woorden die nooit zullen gedijen.
Neem nu eens het woord stoefkoets.
      Dat werd een paar weken geleden gekozen door Freek Braeckman.
Hij zocht een Nederlands woord voor Esjoevie, een SUV dus, een Suburban Utility Vehicle.
      In Amsterdam heet dat een P.C.Hoofttractor, maar niet iedereen in België weet dat de P.C.Hooftstraat de duurste winkelstraat van Nederland is.
Het werd dus stoefkoets.
      Een samentrekking van stoefertjes (zakdoekjes) en een ouderwetse koets.
Mooi allitererend woord, maar het is te vriendelijk en te netjes voor een patserig ding als een SUV.

Voordeelkaart

Simpel en doordacht was het gevonden woord Voordeelkaart.
      Een synoniem voor de zogeten BIG-kaart, die in Antwerpen wordt verstrekt aan 'armoedzaaiers'.
BIG staat voor Beperkt Inkomen Genieters.
      Mensen krijgen op vertoon van die kaart korting bij culturele manifestaties, zwembadbezoek, bibliotheekboeken etc.
Eric Vlaeminck wond zich terecht op over dat woord BIG-kaart. Stigmatiserend; vernederend.
      Hij koos voor de neutrale Voordeelkaart.
Het lijkt voor-de-hand-liggend, maar je moet er wel opkomen.  

Vlakkelands

Een beetje treurig vond ik de bijdrage van Anne Provoost.
      Zij zocht een ander woord voor Nederlands, omdat ‘onze taal hoogst ongelukkiglijk wordt aangeduid met een woord dat een bezittelijke vorm is van de eigennaam van een natie’.
      Misleidend & discriminerend was het.
Ach god, die Anne.
      Van dat soort minderwaardigheidsgevoelens hebben -om maar wat te noemen- Amerikanen of Brazilianen geen last.
Zij vinden het geen enkel probleem dat hun taal van oorsprong Engels of Portugees is.
      Winnaar van deze aflevering werd overigens het aardige woord Vlakkelands. Een verwijzing naar Jacques Brel.

Gestekt

De mooiste oplossing vond ik ‘gestekt’ voor het woord woonachtig, dat was aangedragen door André Sollie.
      Ook al omdat winnaar Jos Meyvis in het plaatsje Stekene woont.

Gestekt te Stekene.
      Mooier kan het nauwelijks.

Deelnemers

Alle deelnemers dit seizoen zijn:

Karel Vereertbrugghen: (Pantoffel? ..............!)

Kristien Hemmerechts: (Neuken? Finkelen!)

Patrick de Witte: (Respecteren? Doogdulden!)

Freek Braeckman: (SUV? Stoefkoets!)

Michiel de Vlieger: (Fijn? Greiig!)

Anne Provoost: (Nederlands? Vlakkelands!)

Jelle van Riet: (Eigenlijk? Tureluur!)

Linda Asselbergs: (Fuck? Spoeft!)

Phara de Aquirre: (Cruciaal? Beslisserig!)

Annelies Verbeke: (Cuisson? Beetbaarheid!)

Hugo Matthysen: (Leuk? Subfantastisch!)

Ruud Hendrickx: (Uitdaging? Doeprikkel!)

Marc Reynebeau: (Wraakroepend? Tuimelgeest!)

André Sollie: (Woonachtig? Gestekt!)

Saskia de Coster: (Vrouwelijk voor men? Polly!)

Bart Stouten: (Kids? Knulje!)

Eric Vlaeminck: (BIG-kaart? Voordeelkaart!)

Jean-Paul Mulders: (GPS? Afslagsouffleur!)

Bart Moeyaert: (Applaus? Klappreciatie!)

Details

Hoofdcategorie: Nieuwe woorden (111)

Categorie: Nieuwe woorden

Gepubliceerd: 18 januari 2011

Ongevogelden en

sproeiauto’s

Snelheidsdeken

Er viel ineens weer veel sneeuw in Nederland. Zoveel dat niet alle autowegen snel sneeuwvrij gemaakt konden worden.
      Daardoor werden snelheidsbeperkingen ingevoerd die de leuke naam snelheidsdeken kregen.

Rijstchristen

Peter Oosterhuis werkte als een soort hulpverlener in Afghanistan tot hij ontvoerd werd.
      Het werd niet duidelijk wat hij precies in dat land uitspookte.
Een collega benadrukte in de Volkskrant dat Peter geen rijstchristen is.
      Dat is een hulpverlener die pas rijst uitdeelt als de mensen naar zijn kerk komen.

Leedgraaier

Hans Jaap Melissen was vorig jaar de eerste Nederlandse journalist bij de aardbeving op Haïti.
      Hij schreef er een boekje over: Haïti, een ramp voor journalisten.
Melissen beweert op grond van eigen onderzoek dat Haïti het aantal dodelijke slachtoffers heeft overdreven. En dat alleen maar om zoveel mogelijk buitenlandse hulp te krijgen.
      Over zijn eigen optreden is hij niet onverdeeld gelukkig. In een interview in de Volkskrant zegt hij:
      ’Je bent blij dat je eindelijk een dodelijk slachtoffer hebt gevonden. Later vroeg ik me af: Is dit normaal? Ik voelde me een soort leedgraaier, een puinpaparazzo’.

Ongevogelden

Hans Dorrestijn kondigde een tijdje geleden aan dat hij er mee op wilde houden.
      Sinds die tijd heeft hij het echter drukker dan ooit.
Hij treedt op met zijn ’vogellezing’, die gebaseerd is op zijn succesvolle vogelgids. Dorrestijn is een vogelaar, maar blijft een zelfbenoemde stuntelende vogelaar.
      Toch ziet hij het beter dan de meeste mensen, want dat zijn -zoals hij het bij een lezing op Tiengemeten uitdrukte- ongevogelden.

Sproeiauto

Mooi woord. Alle vijf de klinkers achter elkaar.
      Zie ook: nieuwe woorden 10: Zaaiuiaarde.
Het woord werd opgemerkt door Hans van Zutphen, die er een ‘ikje’ van maakte in NRC-Handelsblad.
      Hans stond stil in de file achter een vrachtwagen.
Pas na tien minuten merkte hij het woord op.

Zeuro

Niet alleen Griekenland bleek in Europroblemen. Ook Ierland en Portugal zaten in de moeilijkheden.
      Peter de Waard spreekt in de Volkskrant voor deze landen dan ook niet meer over de Euro maar over de Zeuro.

Urnenbos

Op de Antwerpse begraafplaats Schoonselhof is deze maand een zogenaamd urnenbos geopend.
      Daar worden biologisch afbreekbare urnen geplaatst, die ervoor zorgen dat de overledene ’effctief terugkeert naar de natuur’.
Bezoekers mogen het urnenbos niet betreden.
      Er bevinden zich ook geen graftekens, monumenten of ornamenten op dit terrein.

Brievenbusplasser

Eric Lucassen is een PVV-Kamerlid. Hij kwam in opspraak.
      Ondermeer omdat hij zijn buurtgenoten in Haarlem bedreigd had.
Bij sommige mensen zou hij in de brievenbus komen plassen als ze zijn zin niet zouden doen.
      Hij is nog steeds Kamerlid.

Fietssnelweg

Nederland krijgt steeds meer fietssnelwegen.
      Dat zijn uiteraard fietspaden waar alleen fietsers mogen komen, maar ook paden zonder kruisingen en zonder stoplichten.
Op deze snelwegen kun je ook terecht met ‘flitsfietsen’.

Burengluurder

Een man in Assen werd veroordeeld tot een taakstraf van 120 uur.
      Hij had een camera verstopt in de slaapkamer van de buren.
De man zei dat hij geen seksuele bedoelingen had.
      Hij was alleen maar geobsedeerd door zijn buurvrouw.