Nieuwe woorden

 Roeptoeteren met een vingerpistool

      
De makers van de dikke van Dale zijn gekomen met een lijst van nieuwe woorden, die in het woordenboek zullen worden opgenomen. Ieder jaar weer een activiteit, die niet alleen aandacht verdient maar ook onderwerp is van kritiek. Want de keuzes zullen altijd arbitrair en subjectief blijven. Welke criteria je ook aanlegt.

      Ieder jaar verschijnen er duizenden nieuwe woorden. De meeste gedijen niet; worden kort of eenmalig gebruikt en verdwijnen weer. Sommige woorden blijven echter terugkomen. En als dat drie jaar achter elkaar gebeurt, maakt zo’n woord kans om te worden opgenomen in de eregalerij van Van Dale.

Ik heb dit jaar een lijstje gemaakt van

a: Mooie woorden
b: Onbekende woorden (voor mij dan)
c. Engelse woorden
d. Sociale mediataal
e. Bekende woorden
f. Jongeren- en straattaal
g. Gezochte woorden

Hier komen een paar voorbeelden.

Mooie woorden: Boerenbridge, roeptoeteren, sukkelseks, vingerpistool en werkspier.
Onbekende woorden: geishaballen, touwtering en arretjescake
Engelse woorden: bitcoin, cupping, screwballcomedy, swagger, shinen, repaircafé .
Jongerentaal: Fucker, caféganger, rootsy
Sociale mediataal: Dataroaming, socialemediatestament, spacen, wazzup.
Bekende woorden: Carrièrecoach, levenscoach, burendag, flitsbak, jihadganger, zorghypotheek en biobrander.
Gezochte woorden: Dementiekoor, flexieseksueel, geheugenkoor, vredespolitiek, onnozeliteit en bubblegumpop.

      Hieronder de volledige lijst.
Als u een verklaring voor een woord zoekt, ga dan HIER naar toe.

 

3D-bril
3d-film
3D-printer
alkoof
alkoofcamper
arretjescake
balanseconomie
biobrander
bitcoin
boerenbridge
bonding
bubblegumpop
burendag
cabaretfiguur
caféploeg
carrierecoach
combinatietestament
C'tje
cupping
dakgroen
dataroaming
dementiekoor
denkspier
dierenrechten
drakenei
ecofobie
faal
factchecken
factfree politicus 
familiemoord
fileluik
filler
flexifuel
flexiseksueel
flitsbak
fucker
funken
gamechanger
geheugenkoor
geishaballen
geldpunt
geluksmachine
gevelgroen
gratispolitiek
greenwashing
halalhuis
helperssyndroom
hermelijnkoorts
huisvrouwenporno
ik-opatestament
internetanarchist
jihadganger
jihadreiziger
kanjertraining
keusetestament
kredietunie
lawinepieper
levenscoach
living statue
lustkogels
master
masteren
mensj
mindfuck
omkeerhypotheek
onnozelheid
onnozeliteit
opeethypotheek
paniekvogel
phablet
pinpointen
poepbacterie
pop-upwinkel
prinsenkind
redderssyndroom
repaircafe
roeptoeteren
rookpen
rootsy
ruilouder
samenredzaamheid
screwballcomedy
selfie
shariawijk
shinen
shishapen
slachtofferkunde
socialemediatestament
spaartaks
spacen
sportspier
standbeeld
storytelling
strobalenhuis
sukkelseks
supercel
swagger
teblet
touwtering
transitie-economie
trippen
tweedegeneratieslachtoffer
tweetrapsmaking
vaginaal
verchinezen
verzilbverhypotheek
vingerpistool
warmtepaal
wazzup
weesmedicijn
werkspier
zorghypotheek

 Van mond-tot-mond tot mond-op-mond


Mijn gesprekspartner sprak over mond op mond reclame. Dat was namelijk in deze zware tijden belangrijk. Geen geld om te adverteren, geen geld voor reclamespotjes, geen geld voor reclame op billboards etc. Dus moest je zorgen dat je product gratis werd aangeprezen.
Geen speld tussen te krijgen.
     
Maar mij hield ineens iets anders bezig. Was dat wel juist: mond op mond reclame?
Was het niet mond tot mond reclame? En hoe schreef je dat eigenlijk? Losse woorden? Aan elkaar? Streepjes ertussen?
     
Thuis zocht ik het direct op. Wat bleek?
     
Geen overeenstemming! Althans niet over de juistheid van de uitdrukking.Wel over de schrijfwijze!
Er moeten streepjes tussen en mond en reclame worden met elkaar verbonden. Dus: mond-op-mondreclame en mond-tot-mondreclame.
     
     
Het genootschap Onze Taal houdt het in zijn boekje Guichelheil op mond-tot-mondreclame. Mond-op-mondreclame is volgens dit genootschap fout. Ik noem dat een guichelheiligheid.
     
’’Waarschijnlijk wordt men op het verkeerde been gezet door mond-op-mondbeademing’’. Een stijlfout dus; een contaminatie.

Ook het Witte en het Groene Boekje geven uitsluitend mond-tot-mondreclame.
      Maar ja: de dikke van Dale geeft mond-op-mondreclame als synoniem voor mond-tot-mondreclame.
      En de dikke van Dale geeft nog veel meer.
Mijn God! Daar gaan we.

…..Een mooie mond met tanden hebben
…..Met open mond naar iets kijken
…..Een mond als een schuurdeur
…..Ogen open en mondjes toe
…..Daar valt je de mond van open
…..Tussen neus en mond
…..Bij nacht zijn alle katjes grauw en alle mondjes even nauw
…..Heb je geen mond?
…..Een grote mond opzetten
…..De vinger op de mond leggen
…..Hij steekt overal zijn mond in
…..Zij is niet op haar mondje gevallen
…..Zijn mond voorbijpraten
…..Iemand naar de mond praten
…..Z’n mond staat er gewoon naar
…..Z’n mond staat niet naar vragen
…..Ieder pondje gaat door het mondje
…..Dat ligt hem voor in de mond
…..Iemand een vuile mond geven
…..Met iets de mond verslijten
…..Hij loopt in de mond van iedereen
…..Iedereen heeft er de mond van vol
…..Met de mond vol tanden staan
.....Zijn mond in allebei zijn handen hebben
…..Hij is wat los in de mond
…..Dat woord is hem in de mond bestorven
…..Iemand iets in de mond leggen
…..Iemand de woorden uit de mond halen
…..Uit één mond spreken
…..Hij zal er zijn mond niet aan vuil maken
…..Hij denkt dat de gebraden duiven hen daar in de mond zullen vliegen
…..Iemand het eten uit de mond kijken
…..Op zijn mond gezet zijn
…..Dat is de mond maar getergd
…..Het water komt mij ervan uit de mond
…..Iemand de brokken in de mond tellen
…..Zij hebben moeite om de mond open te houden
…..Bitter in de mond, maakt het hart gezond
…..Iets uit zijn mond sparen
…..Een zoute mond halen

En dit is nog maar een selectie. En ook nog afgezien van andere betekenissen die mond kan hebben.
     
Denk aan de bek van een dier, de monding van een rivier, de mond van een kanon etc.
Guichelheil is overigens een plant met rode, stervormige bloemen en betekent letterlijk: genezing van gekheid.
Een geneesmiddel tegen zenuwziekten dat via de mond wordt ingenomen.

 

 

Ajax-spul in vijandige omgeving

 
De sportzaak in Oud-Beijerland bij mij in de buurt heeft een zeer bescheiden Ajax-aanbod. Het dorp ligt namelijk vlak onder Rotterdam-Zuid en daar is men voor Feyenoord. Maar ja: wij hebben vier in Amsterdam voetballende kleinzoontjes die fanatieke aanhangers van Ajax zijn. Daarom kopen we in die winkel wel eens Ajax-spullen. Ze zijn vrijwel altijd in de aanbieding, want het gaat niet hard. Het personeel kent ons al. ’Oh ja, jullie zijn die Ajax-mensen. U weet de weg!’

      In mei was kleinzoon Tijn jarig (10). Wij kochten een Ajax-pyjama. Met een kort broekje en een hemdje met korte mouwen. Dat heet geen pyjama meer, maar een Shortama.

Hij was er erg blij mee.
      In juni was Daan jarig (8). Hij wilde ook zo’n Shortama.

We hebben er toen nog maar een paar ingeslagen, want ook de andere twee wilden aan de Shortama.

      Sam krijgt zijn cadeautje in september (12) en Jip volgt in december (6).

 

 

 

Een functionele uitvinding?

                    

Dit soort ‘’kasseistroken’’ zie je steeds vaker naast wegen in de berm. Vooral langs de wat smallere doorgaande wegen.
      Als je daarop met je auto terecht komt ga je een beetje stuiteren. Je gaat dan snelheid minderen en dat is goed voor het behoud van de berm en veiliger voor het verkeer. Dubbel functioneel dus. Prima uitvinding.
      Ik wist niet dat er een naam voor dit soort stroken was, tot ik gisteren dit bordje tegenkwam.

                       

Langsgroeven dus. De stroken zijn niet speciaal aangelegd, maar het zijn uitgefreesde groeven van bestaande asfaltlagen.
      Waarschijnlijk met de bedoeling om er een nieuwe laag asfalt overheen te leggen, maar dat duurt dan bij mij in de buurt behoorlijk lang.
      Sommige stroken liggen er al meer dan een jaar, raken steeds meer uitgesleten en worden inmiddels deels door onkruid overwoekerd. Van mij mag het eerlijk gezegd zo blijven.

Er bestaan overigens ook banden met langsgroeven, namaaknagels met langsgroeven en gereedschap (spankop) met langsgroeven.

 

 

 

Vernielpret & beetpaktandjes


Homotest

Ineens bleek dat asielzoekers in Nederland worden onderworpen aan een homotest.
      Ze moeten vragen beantwoorden over intieme relaties, waar ze in hun land van herkomst hun eventuele partnes ontmoet hebben, waar de gaybars zich bevinden en soms moeten ze ook seksuele handelingen beschrijven.
      De Raad van State wil nu van het Europese Hof weten hoe ver de overheid op dit gebied mag gaan.

In Tsjechië bijvoorbeeld moeten de asielzoekers naar homoporno kijken en wordt ‘hun fysieke reactie’ gemeten.   
      In Bulgarije, Polen en Roemenië worden ze ter observatie opgenomen in een psychiatrische inrichting.

Vernielpret

Mijn oud VPRO-collega Wim Bloemendaal onderhoudt een leuke en interessante blog.

      Maar een vandaal -een soort hacker- had ingebroken in zijn werkprogramma en vernielde een aantal foto’s. De dader heeft daar kennelijk plezier in en daarom noemt Wim dit vernielpret. Hij heeft het een beetje hersteld en maatregelen genomen om herhaling te voorkomen.

      Rest natuurlijk de vraag welke ziekelijke idioot zoiets doet.

Hieronder een voorbeeld van de vernielzucht.

 

 

 

 

 

 

 


Misdaadeconoom

In Nieuwsuur was aandacht voor een reder uit Katwijk, die valse opgaves deed over de aantallen gevangen vis.
      De vetste en meest verse vis bleef aan boord; de rest werd dood teruggekieperd in zee. Het schip de Jan Maria zou op deze manier in 17 dagen anderhalf miljoen kilo meer vis gevangen hebben dan officieel werd opgegeven.
     
Er werd een zogeheten misdaadeconoom opgevoerd, die heel alert zei dat dit niet klopte.

Die deskundige was Ben Vollaard van de Universiteit Tilburg, een man die vaker als misdaadeconoom wordt opgevoerd als ergens de cijfertjes niet deugen.

Want zo gaat dat in de T.V.-journalistiek.
      Als eenmaal een deskundige voor iets gevonden is komt hij (soms zij) vanzelf uit de beperkte digitale kaartenbak.


Beetpaktandje

In Winterswijk vond amateurpaleontoloog Remco Bleeker een fossieltje, dat een nieuw soort zwemmende sauriër bleek te zijn geweest. Dat was zeer bijzonder.
      Duitse experts doopten het beestje naar de vinder in ’Palatodonta bleekeri’ . Het beestje had namelijk beetpaktandjes, waarmee hij voedsel van de oceaanbodem pakte. Het had voorts een kraakgebit om schelpen mee te kraken.

      Hier en daar werd gesuggereerd dat dit een 1-april grap was.


Tapverslag

Als de politie telefoons aftapt van verdachte criminelen, wordt daarvan verslag gedaan. Dat heet een tapverslag.
      De politie in Alkmaar kwam in opspraak omdat rechercheurs in een bepaalde zaak de tapverslagen niet goed hadden weergegeven. Een verdachte drugshandelaar ging daarom vrijuit.
      Zijn advocaat had gewoon even naar die tapes geluisterd en geconstateerd dat de politie verslagen had ingediend van gesprekken die nooit hadden plaatsgevonden.

 

Vrouwenkenner

Filippo Pozzato startte zondag in de Ronde Van Vlaanderen in een shirtje met korte mouwen.  

      Het was koud en er stond een straffe wind. Natuurlijk won hij ook dit keer niet.
Martin Simek vertelde bij Eva Jinek dat hij nog maar vier uur per dag man is. Ooit was hij een zelfverklaard groot tennistalent, maar toen hij veertien jaar was ontdekte hij zijn tepeltjes en daarna kwamen er weer andere tepeltjes.

      Wat hebben deze twee mannen gemeen?

Ze werden in de media gebombeerd tot ‘vrouwenkenners’.

      Dat zijn geen mannen die vrouwenstudies hebben gedaan, maar mannen met een zeer grote belangstelling voor vrouwen.

Iets minder dan de helft van de wereldbevolking bestaat dus uit vrouwenkenners.

      Overigens moet u HIER op de blog van Anne Frid de Vries eens luisteren naar het begin van het nachtelijk interview, dat Martin Simek voor de RVU had met Barbara van Beukering, hoofdredacteur van Het Parool.
      Zij verschijnt in een opwindend decolleté en dat leidt Simek behoorlijk af.

 

Oorlelverjonging

Het begon na een artikel in het Amerikaanse Vogue.
      Steeds meer vrouwen hebben te lang te zware oorbellen gedragen, waardoor hun oorlelletjes zijn gaan hangen. En dat is niet leuk als ze een nieuwe vriend krijgen, die een paar oorbellen cadeau doet.

      Er zijn nu klinieken waar je dit euvel voor 400 Euro kunt verhelpen.
Er wordt dan afbreekbaar hyalonzuur in de oorlellen gespoten, waardoor ze weer volumineuzer en voller worden.

 

Muziekte & E-Vakantie

De afgelopen tijd hebben diverse mensen weer onder mijn rubriek gezocht naar nieuwe woorden.
      Men gaat dan even kijken of ik een bepaald nieuw woord al
gesignaleerd heb.
Dat waren ditmaal bijvoorbeeld krassiti, zalmziek, muziekte, grammabeet, plagiaatminister, E-Vakantie en weezalarm.

      Alleen muziekte had ik al eens behandeld. Dat is de leus van BAM, Bescherming Akoestisch Milieu.

Krassiti is afgeleid van graffiti en werd gebruikt in verband met de aanhouding van een man op gevorderde leeftijd, die auto’s bekraste.
      Grammabeet lijkt op analfabeet en digibeet en staat voor iemand die moeite heeft met grammatica.
Zalmziek word je als je verkeerde zalm eet, een plagiaatminister is een politicus die geknoeid heeft met zijn dissertatie, een E-Vakantie vier je door op Internet op reis te gaan en bij weezalarm kan ik me niets anders voorstellen dan op je hoede zijn.