Nieuwe woorden
- Details
- Hoofdcategorie: Nieuwe woorden (111)
- Categorie: Nieuwe woorden
Participizzaparty’s & zwaaistoplichten
Verjaardagsprotocol
De prachtserie De Luizenmoeder was herkenbaar. Niet alleen voor ouders maar ook voor grootouders zoals wij, die de afgelopen vijftien jaar redelijk vaak onze zeven kleinkinderen van school haalden en trouwens nog steeds halen. Onderwerp van gesprek ook op die scholen. Juf Ank was alom aanwezig.
En… het leverde een hausse aan nieuwe woorden op. Verjaardagsprotocol bijvoorbeeld.
Kinderen die op dezelfde dag jarig zijn, mogen niet op dezelfde dag trakteren. Ook bepaalde producten -drop bijvoorbeeld- zijn taboe.
Overprotocollisering
Het verjaardagsprotocol is bepaald niet het enige voorschrift. Ik vond ook dyslexieprotocollen, hoofdluisprotocollen, gescheidenoudersprotocollen, groepsindelingsprotocollen, pestprotocollen, afhaalprotocollen en gezondevoedingsprotocollen.
Er is -vinden veel leerkrachten en ouders- sprake van overprotocollisering.
Ontprotocolliseren
Om de wildgroei in protocollen te beteugelen pleiten onderwijsdeskundigen voor een proces van ontprotocollisering.
Of dat volgens een bepaald protocol moet weet ik eigenlijk niet.
Niet te hopen, want dan moet je spreken van een ontprotocolliseringsprotocol.
Participizzaparty
Het mooiste woord in de serie was natuurlijk de heerlijk allitererende participizzaparty.
Een avond voor ouders, waar de onderwijsproblemen, de prestaties van de kinderen en de diverse protocollen besproken worden, terwijl de deelnemers in het kader van de participatie zelf pizza’s maken. En er een participizzapilsje bij drinken.
Zwaaistoplicht
En dan was er ook nog het zwaaistoplicht. Ingevoerd voor ouders, die maar geen afscheid van hun kroost kunnen nemen. Als het op groen staat mag er gezwaaid worden. Gaat het naar oranje dan is dit het sein om op te houden en als het licht op rood staat ‘’mag er niet meer gezwaaid worden anders zwaait er wat’’.
Groenevingersmoeders
Luizenmoeders staan onder in de hiërarchie. Zij worden aangestuurd door een luizencoördinator.
Daarnaast zijn er ook groenevingersmoeders, leesmoeders, hulpmoeders, taalmoeders en inlevingsmoeders.
Vaders zijn er vooral om klusjes te doen, timmeren, websites in elkaar zetten en bij uitstapjes voor het vervoer zorgen.
Luizenvaders zijn nauwelijks te vinden.
- Details
- Hoofdcategorie: Nieuwe woorden (111)
- Categorie: Nieuwe woorden
Scheetreguleringsafspraken
Terreurschwalbe
Dit woord werd geïntroduceerd door Arjen Lubach in zijn actie voor een referendum over de zogeheten Sleepwet, de wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten (WIV). Voorstanders van die wet zouden angst zaaien voor terroristische aanslagen en zich daarbij moedwillig in een slachtofferrol manoeuvreren.
Schwalbe komt uit het voetbal en staat voor een fopduik, een versierde overtreding het liefst in het strafschopgebied. In het Duits betekent Schalbe overigens zwaluw.
En de WIV heet niet alleen sleepwet, maar ook sleepnetwet, tapwet dan wel aftapwet.
Interseksueel
Mensen in Duitsland die noch man noch vrouw zijn kunnen zich voortaan in Duitsland laten registreren als interseksueel. Dat heeft de hoogste Duitse rechter bepaald. Het zou in dat land gaan om zo’n 80.000 mensen. Dat is op een bevolking van 80 miljoen 0,001%
Of interseksuelen met elkaar mogen trouwen weet ik eigenlijk niet.
Hoofddoekrev
Vrouwelijk scheidsrechters bij mannenvoetbal zijn schaars. Maar nu is er in Engeland een vrouwelijke referee (rev) opgestaan die een hoofddoek draagt.
Het is de 23-jarige studente Jawahir Roble ook wel genoemd Jawahir Jewels of liefdevol JJ.
Zij was acht jaar toen zij vanuit Somalië naar Groot-Brittannië kwam.
De spelers moesten er even aan wennen maar toen kankerden en scholden ze net zo hartgrondig als bij een ‘’gewone’’ Rev.
Digipil
Veel mensen vergeten op tijd hun pillen in te nemen. Dat kan binnenkort eenvoudig verholpen worden.
In de USA is namelijk een digitale pil ontwikkeld. Als de pil wordt ingenomen verzendt een sensor een bericht naar een pleister die de patiënt moet dragen. Daarna wordt de informatie naar een app verzonden die dan weer een arts of een andere controleur op de hoogte stelt.
Instawaardig
De schoolgaande jeugd zit massaal op Instagram. Daar wordt erg veel uitgewisseld.
Jongeren zetten er hun mooiste foto’s op.
Die moeten dan eerst Instawaardig worden bevonden.
Scheetreguleringsafspraak
In het VK-Magazine wordt iedere week een prangende kwestie aan de orde gesteld. De lezers kunnen dan reacties opsturen hoe zij zouden handelen om het allemaal op te lossen.
Laatst kwam een mevrouw aan het woord, die klaagde dat haar man in haar bijzijn altijd maar scheten laat. Zelfs tijdens het eten. Als zij er wat van zei, merkte hij op dat hij dat toch zelf moest weten en dat hij thuis zichzelf moet kunnen zijn.
Het bleek een herkenbaar probleem, want er waren veel reacties. Inge Verbeek uit Loppersum merkte op, dat meneer het niet doet als er anderen in de buurt zijn. Hij kan het dus wel degelijk reguleren. Een scheetreguleringsafspraak zou een oplossing kunnen zijn, zodat ook mevrouw zich thuis kan voelen in haar eigen huis.
#MeToo-gedoe
De #MeToo-actie leverde ook nog nieuwe woordcombinaties op.
#MeToo’en
#MeToo-discussie
#MeToo-opwinding
#MeToo-nuancering
#MeToo-ophef
#MeToo-campagne
#MeToo-issue
#MeToo-tsunami
#MeToo-hysterie
Belastingvluchteling
En dan waren er nog de Paradise Papers, het #MeToo van het kapitalisme
Nederland bleek niet alleen een belastingparadijs, maar ook een belastingvluchthaven waar belastingvluchtelingen zeer welkom zijn en geen asielprocedures moeten doorlopen.
Hollywoodkwal
Harvey Weinstein bleek in het #MeToo-geweld de grootste Hollywoodkwal.
De uitspraak van zijn achternaam was ook een kwelling.
Was het nou gewoon Weinstein of het deftige Weinstien?
- Details
- Hoofdcategorie: Nieuwe woorden (111)
- Categorie: Nieuwe woorden
Egggate
Er zat fipronil in eieren en dat werd een nieuwshype. We spraken over gifeieren, de eierkwestie en het eierschandaal.
Er bleek een Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) te bestaan, die zich vooral onderscheidde door schutterende woordvoerders. Ze hadden het spul in stallen gevonden, maar hadden niet bedacht dat het dan ook wel eens in de kippen of de eieren kon zitten.
En toen was er ineens een woord voor eierschandaal: Egggate (EGGG).
Er zijn de laatste tientallen jaren veel ‘’gates’’ geweest. Vooral dankzij gemakzuchtige journalistiek. Veel kwesties waar meer dan een luchtje aan zat, kregen het achtervoegsel gate.
Maar na Watergate is iedere andere gate een losersgate. Zo’n mooie gate als Watergate krijgen we namelijk nooit meer. Net zomin als ‘’een tweede Cruijff’’ of ‘’een nieuwe Cruijff’’ een echte Cruijff zou kunnen worden.
Maar nu is er Egggate (EGGG). Ik heb gezocht maar geen enkel ander woord kunnen vinden met drie ggg’s achter elkaar.
Alleen daarom al moet dit Engelse woord door onze dikke Van Dale erkend en geijkt worden.
Strooifiets
Een andere vakantiehype in dit land was de leenfiets ook wel deelfiets. Zo’n fiets in de stad die je via een app kunt activeren. Meestal voor vijftig cent per half uur. Zo’n fiets in de stad, die je ergens weer in een rekje terugzet als je uitgefietst bent.
In Amsterdam is het inmiddels in een aantal wijken verboden, want het geeft gedoe. Bovendien worden er vaak oude fietsen gebruikt, die inmiddels de naam weesfiets hebben gekregen.
Maar het mooiste woord kwam van meneer Marco te Brömmelstroet, hoofddocent stedelijke planning aan de Universiteit van Amsterdam.
Hij moet hebben gedacht aan strooigoed of strooibiljetten en introduceerde het woord strooifiets.
Gigafietsflat
Amsterdam had al zijn Fietsflat (grote fietsenstalling), maar nu is in Utrecht bij het Centraal Station het eerste deel van een gigantische fietsenstalling geopend. (Ruimte voor 6.000 fietsen verdeeld over drie etages).
Volgend jaar zal deze gigafietsflat ruimte bieden aan 12.500 fietsen en daarmee de grootste van de wereld zijn.
Tripthee
In Brazilië bestaat het al eeuwen: Ayahuasca, een hallucinogene thee die wordt gemaakt van diverse plantenextracten uit het Amazonegebied.
Maar tegenwoordig kun je in Nederland ook een theeceremonie bijwonen, waarbij dit middel gebruikt wordt. Je schijnt er niet alleen high van te worden, maar het reinigt volgens sommige gebruikers ook de ziel.
In een groot artikel in de Volkskrant wordt grept over tripthee.
Landschapspijn
Caspar Janssen loopt een jaar lang door heel Nederland en doet daar dagelijks verslag van in de Volkskrant. Caspar schrijft wat hij ziet en ook wat hij niet ziet omdat het er niet meer is.
Uiteraard ontmoet hij mensen op zijn tocht. Zo was daar in Friesland de kennismaking met Theunis Piersma, uitvinder van het woord landschapspijn.
Het woord werd ondermeer opgepikt door de Leeuwarder Courant, die een discussie startte over dit onderwerp. Over toenemende mechanisatie in de landbouw, over het verdwijnen van diverse soorten vogels als grutto’s, scholeksters en kieviten, over betongras en turbokoeien. En daarna verscheen een boekje onder de titel Landschapspijn van Jantien de Boer.
Toeslagenkermis
Er zijn in Nederland diverse mogelijkheden om een tegemoetkoming te ontvangen als je niet genoeg inkomsten hebt.
Huurtoeslag, zorgtoeslag, kinderopvang, kindgebonden budget.
Op zich lijkt mij dat een belangrijke verworvenheid, maar bij de Belastingdienst is men er niet zo blij mee. Er zijn daar zelfs mensen, die pleiten voor het afschaffen van al die toeslagen.
Er zou teveel misbruik van worden gemaakt en daardoor zou dit systeem verworden zijn tot een soort toeslagenkermis.
Zij-instromer
Bertine van Brakel stond ooit ingeschreven als man (m), maar na ‘’een odyssee van bijna een halve eeuw’’ werd zij een vrouw (v).
Dat schrijft zij in een ingezonden brief in de Volkskrant. Ze is altijd blij als ze wordt aangesproken met mevrouw.
Maar nu is daar de roep om genderneutraal taalgebruik.
Ze is daar niet zo blij mee en stelt voor om haar dan maar voor de burgerlijke stand tot zij-instromer te maken.
Wegloopcompensatie
AkzoNobel dreigde te worden overgenomen door het Amerikaanse bedrijf PPG Industries, dat een zogeheten break-up fee bood van 600 miljoen Euro.
In het Nederlands werd dit in de financiële wereld bekende begrip vertaald met wegloopcompensatie.
AkzoNobel vond die 600 miljoen veel te weinig en eiste een wegloopcompensatie van twee miljard Euro.
Toen liep PPG Industries op zijn beurt weg.
- Details
- Hoofdcategorie: Nieuwe woorden (111)
- Categorie: Nieuwe woorden
Herrijzenis & pikkendrift
wel es van 'pikkendrift' gehoord ?
heeft dat met 'herrijzenis' van doen ?
volgens TROUW wel:
<https://www.trouw.nl/democratie/europa-begon-bij-een-middeleeuwse-droom~a335dec4/>
(Ontvangen van Theo Uittenbogaard)
- Details
- Hoofdcategorie: Nieuwe woorden (111)
- Categorie: Nieuwe woorden
Luchtbellenscherm onder water
Sluisdeurwissel dus. Mooi woord. Het zou kunnen staan voor een changement bij een dancefestijn. Maar het staat gewoon waar het voor staat; het vervangen van sluisdeuren, die verouderd zijn.
Het bord staat bij de Krammersluizen, die Volkerak/Krammer verbinden met de Oosterschelde. Die sluizen zijn een onderdeel van de Philipsdam. Ik zou er komende maandag maar wegblijven, want het Zeeuwse toeristenseizoen is dan nog niet helemaal voorbij.
De Philipsdam verbindt het Zeeuwse Sint Philipsland/Tholen met de Grevelingendam, die weer de verbinding is tussen het Zuid-Hollandse Goeree-Overflakkee en het Zeeuwse Schouwen-Duiveland.
De rode haken bij de Krammertoren zijn de sluizen.
De Philipsdam was één van de laatste Deltawerken. Aangelegd tussen 1976 en 1987. Er zijn twee sluizen voor de beroepsvaart en twee jachtsluizen voor de pleziervaart. Ze openen maar liefst 13.000 keer per jaar.
Het zijn zeer bijzondere sluizen, want het Volkerak heeft zoet water en de Oosterschelde zout.
Om te voorkomen dat zoet en zout in elkaar overlopen is onder water een luchtbellenscherm aangelegd.
Pagina 3 van 22